Sunday, December 2, 2012

Β. Σακκά: Μια ενδιαφέρουσα εισήγηση για τη διδασκαλία της Ιστορίας

Ευπρόσδεκτη η επιμόρφωση για όλους τους εκπαιδευτικούς, έστω και η εξ αποστάσεως. Ένα σεμινάριο για τη διδασκαλία της ιστορίας που έγινε στη Γ΄ Αθήνας πριν από λίγες ημέρες, μας έστειλε μέσω των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης , τη αρωγή του καλού μας φίλου και συναδέλφου Αντώνη Μιχαηλίδη, μια εξαιρετική εισήγηση με θέμα: Η ιστορία έξω από το σχολείο της Βασιλικής Σακκά.
Είναι κατά τη γνώμη μου η πιο ανοιχτόμυαλη προσέγγιση της διδασκαλίας της ιστορίας που έχω συναντήσει μέχρι τώρα. Ανοιχτόμυαλη, έντιμη και απενοχοποιητική για μας που διδάσκουμε το μάθημα και δεν το θεωρούμε συμπληρωματικό του ωραρίου μας, όποια κι αν είναι η ειδικότητά μας ή η εξειδίκευσή μας.
Κι αυτό γιατί παρόλο που μας ενημέρωσε για όλες τις σύγχρονες θεωρίες και μεθόδους διδασκαλίας του μαθήματος, δεν εξαντλήθηκε σ'αυτές, ως συνήθως σε παρόμοιες επιμορφωτικές απόπειρες, αλλά κατέθεσε εμπειρία διδασκαλίας, πήρε ευθύνη περί του πρακτέου, μας είπε τι λειτουργεί και τι όχι στην τάξη και δεν εξιδανίκευσε το ρόλο των οπτικοακουστικών πηγών που παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία, αν και ήταν το κυρίως θέμα της εισήγησής της, ούτε δαιμονοποίησε τις παλιές και δοκιμασμένες μεθόδους. Πιο συγκεκριμένα μίλησε για τη σημασία της καλής αφήγησης, προφορικής από τον διδάσκοντα και γραπτής από το σχολικό βιβλίο. Και μάλιστα, μια αφήγηση που οφείλει να δείχνει τη μεγάλη εικόνα, να συνδέει την αποσπασματική γνώση και την κατακερματισμένη ύλη και να κινητοποιεί τους μαθητές να εντάξουν τη δική τους αφήγηση, που αποκτήθηκε βιωματικά, σ'αυτήν τη μεγάλη αφήγηση.
Μίλησε επίσης απενοχοποιητικά για τη σημασία των χρονολογιών, των γεγονότων και της αναγκαίας τους αποστήθισης που συνεπάγεται η στοιχειώδης ιστορική γνώση. Έχουμε κινδυνέψει τα τελευταία χρόνια να θυσιάζουμε τα γεγονότα σε μια σχοινοτενή κοινωνιολογική θεώρηση και να τα διαμελίζουμε μέσα σε έναν ωκεανό  παραθεμάτων, εικόνων, πινάκων.
Από την άλλη, μας είπε πόσο σημαντικό είναι να επιλέγουμε τι θα ζητήσουμε από τους μαθητές μας να συγκρατήσουν από όλη την αχανή διδακτέα ύλη. Πόσο σημαντικό είναι να αποφασίσουμε τι θέλουμε να τους μείνει και να εστιάσουμε σ' αυτό. (Θυμήθηκα την σύμβουλό μου Ζωή Μπέλα, που όταν της είπα ότι δεν είχα ποτέ μεγάλη ικανότητα απομνημόνευσης και απέφευγα να διδάσκω ιστορία, αν και μου άρεσε, μου είχε πει: μα αυτό είναι προτέρημα, έτσι θα ξέρεις καλύτερα  τι αξίζει να μάθουν τα παιδιά και τι όχι. Τώρα πια, συνηθίζω να βάζω ένα επαναληπτικό τεστ απροειδοποίητο, για να βαθμολογηθεί το μάθημα και όχι οι μαθητές και είναι πράγματι πολύ διαφωτιστικό.)
Αναφέρθηκε επίσης στο ακανθώδες θέμα του σκοπού του μαθήματος της ιστορίας και δεν αρνήθηκε την αναγκαιότητα καλλιέργειας εθνικής συνείδησης μέσω αυτού. Φυσικά, με αλήθεια, αντικειμενικότητα, χωρίς μισαλλοδοξία και φρονηματισμό, αλλά καλό είναι να μην αφήσουμε έξω από το μάθημά μας την πατριδογνωσία ως στόχο, γιατί θα την παραδώσουμε σε λάθος χέρια και θα τη μετατρέψουμε σε εργαλείο φανατισμού και χώρο αλίευσης οπαδών για υπερπατριωτικούς εσμούς.
Κατέρριψε επίσης την τάση του μεταμοντερνισμού στο χώρο της ιστορίας να τα θεωρεί όλα ισοδύναμα, να τοποθετεί δίπλα στις σοβαρές μελέτες τις ανιστόρητες και "μυθολογικές" αφηγήσεις. Όλοι δικαιούνται μια θέση κάτω από τον ήλιο της ιστορικότητας, όλα είναι ιστορία ακόμα και τα παραμύθια της γιαγιάς, αλλά δεν είναι όλα ισοδύναμα, ίσης επιστημονικής και διδακτικής αξίας.
Όλα αυτά και άλλα ενδιαφέροντα αξίζει να τα ακούσετε από την ίδια.
Από μένα μόνο ένα συναίσθημα ευγνωμοσύνης για όσους συνετέλεσαν σ' αυτή την πολύτιμη εξ αποστάσεως επιμορφωτική εμπειρία.







ΥΓ Αναζητήστε εδώ περισσότερα βίντεο από την εισήγηση και την ημερίδα

Monday, November 26, 2012

Μια ταινία για την Τρίτη Λυκείου

Σήμερα είδαμε μια ταινία στο δίωρο της Ν. Γλώσσας Τρίτης Λυκείου. Μεγάλη θυσία, αιματηρή για τον πολύτιμο χρόνο της διδασκαλίας της έκθεσης. Αν δεν είναι το συνηθισμένο καλόπιασμα που επιδαψιλεύουμε (να τη βρείτε τη λέξη ε;) στους υποψήφιους, όταν τους βλέπουμε κουρασμένους, ίσως έχει να κάνει με την ίδια την ταινία και τα μηνύματά της, που συμπληρώνουν και ενισχύουν τη διδασκαλία. Εμείς είδαμε το Gattaca,  μια ταινία του 1997, που αναφέρεται στον γενετικό καθορισμό των ανθρώπων μιας μελλοντικής κοινωνίας, όχι και τόσο μακρινής, όπως άλλωστε λέει η ταινία. "Το παιδί του Θεού",που ήρθε στον κόσμο με τον φυσικό τρόπο, έρχεται αντιμέτωπο με τα προκαθορισμένα γενετικά "παιδιά του ανθρώπου", που έχουν το πολύτιμο DNA (απαλλαγμένο από ελαττώματα, αρρώστιες, αδυναμίες) που θα τους δώσει πρόσβαση στις ανώτερες βαθμίδες της κοινωνίας. Τι τύχη να έχει μπροστά σ'αυτή τη γενετική ελίτ ένα παιδί γεννημένο από μια νύχτα ερωτική στο πίσω κάθισμα ενός αυτοκινήτου; Μια θέση καθαριστή στην εταιρεία των ονείρων του, που πραγματοποιεί διαστημικές πτήσεις, για να βλέπει, όσο σκουπίζει, τα διαστημόπλοια να χάνονται στον ουρανό!
Ναι, φαντάζεστε τι θα επακολουθήσει: Η επανάσταση του "ακατάλληλου" που ανατρέπει όλες τις  αρνητικές προγνώσεις με όπλο του τη δύναμη της ψυχής του. Το παιδί του Θεού αποκαθιστά το μεγαλείο της ανθρώπινης ύπαρξης που κολυμπά μέσα σ'έναν ωκεανό Τύχης και Ανάγκης για να βρει το δρόμο της, τη μοίρα της.
Στη θεματική περιοχή που βρισκόμαστε τώρα θα μας δώσει πολλή τροφή για συζήτηση: Οι εφαρμογές της επιστήμης και τα όριά τους. Η γενετική και τα ηθικά διλήμματα που δημιουργεί. Ο ετεροκαθορισμένος άνθρωπος , γενετικά, κοινωνικά, ηθικά.
Μα εγώ άλλα σκεπτόμουν: Όσο σας έβλεπα προσηλωμένους στην οθόνη, αναρωτιόμουν τι σας συνδέει με τον Βίνσεντ, τον "ακατάλληλο" ήρωα; Ποιοι είναι αυτοί που βλέπουν σε σας αδυναμίες, αδιέξοδα, εμπόδια. Ποιοι δεν πιστεύουν ότι μπορείτε να πάτε κόντρα στα προγνωστικά; Ποιοι θα πέσουν από τα σύννεφα, όταν σας δουν να κολυμπάτε στα αφρισμένα κύματα και να βγαίνετε νικητές;

Τελικά χάρηκα που την ξαναείδα την ταινία. Την είχα ξεχάσει τόσο πολύ που ήταν σαν να την είδα πρώτη φορά.

(Ευχαριστώ Ανθή Μανέτα)

Monday, November 5, 2012

Η μέρα που χάθηκε το ιδανικό μου


Κάποιοι άνθρωποι, που δεν είναι του κύκλου μας ή της παρέας μας, κυκλοφορούν δίπλα μας, κάθονται στο γειτονικό τραπεζάκι, τους κοιτάς από μακριά και τους χαιρετάς με ένα χαμόγελο ή ένα νεύμα, ανταλλάσσετε δυο λόγια στα όρθια και σχεδόν ποτέ δεν θα καταλάβουν ότι είναι...το ιδανικό σου. Μπορεί κι εσύ να μην το καταλάβεις, αν κάποια μέρα δεν σου έρθει η επιφοίτηση.
Αν κάποια μέρα σταματήσουν δίπλα σου και σου μιλήσουν κουρασμένα, ανόρεχτα και όλα όσα θαύμαζες σ' αυτούς έχουν χάσει τη λάμψη τους, τρομάζεις.

 Όχι, εσύ πρέπει να μείνεις όρθιος, να πολεμάς, όταν εγώ γυρνάω σπίτι. Να μετέχεις, όταν εγώ ιδιωτεύω, να συγκρούεσαι, κι εγώ να έρχομαι με ανωτερότητα και συγκατάβαση να κάνω τον ειρηνοποιό. Κι ό,τι δημιουργείς και μου προτείνεις, να μένει πάντα εκεί έξω ανοιχτό να περιμένει πότε θα μου κάνει κέφι να το απολαύσω. Θέλω να είσαι εκεί έξω, για να συντηρείς τις ενοχές μου που δεν σε ακολουθώ. Να μου δείχνεις έστω κάτι να φτάσω, όταν καταφέρω να υψωθώ λιγάκι από τη βολή μου. Δεν είσαι σαν κι εμένα, δεν δικαιούσαι το φόβο, την απογοήτευση, τη συρρίκνωση.

"- Κατάφεραν να μας απομονώσουν, να μας διαλύσουν... κανείς πια δεν έχει όρεξη για τίποτα... εγώ σκάβω το χωράφι μου..."
"- Α, ωραία, το καλύτερο... συνέχισε..."

Πόσο θα απορούσες αν σου φώναζα: "Πού πας; Ποιο χωράφι;Και τι θα κάνω εγώ τώρα χωρίς το ιδανικό μου;"


Συνέχισα τη βόλτα μου, η μέρα ήταν ηλιόλουστη και στους δρόμους της μικρής μας πόλης το πλήθος βάδιζε αμέριμνο.


Saturday, November 3, 2012

Αντώνης Μιχαηλίδης, ένας Δάσκαλος για το ΠΥΣΔΕ Α. Αττικής

Τη Δευτέρα 5 Νοεμβρίου, εμείς οι εκπαιδευτικοί ψηφίζουμε για την ανάδειξη εκπροσώπων μας στα υπηρεσιακά συμβούλια. Οι εκλογές αυτές πάντα συγκέντρωναν αρκετούς ψηφοφόρους, γιατί, δυστυχώς, πάνε πολλά χρόνια τώρα, που η μόνη μας έγνοια ήταν τα υπηρεσιακά θέματα: αποσπάσεις, τοποθετήσεις, άδειες, διαθέσεις κλπ. Οι αιρετοί μας λοιπόν ήταν "οι άνθρωποί" μας σ' αυτές τις όχι και τόσο διαφανείς διαδικασίες. Και ρουσφέτι να μην θέλαμε, ένα δικό μας άνθρωπο εκεί που παίρνονται οι αποφάσεις που αφορούν τη ζωή μας τον θέλαμε, όσο να πεις. Γιατί και δίκιο να έχεις, κανείς δεν σου εγγυάται ότι δεν θα καταπατηθεί από κάποιον ημέτερο της διοίκησης.
Φυσικά και ο χώρος αυτός ελέγχεται από τις κομματικές παρατάξεις και συνήθως μονοπωλούνταν από τα δύο μεγάλα κόμματα.
Τώρα πια όμως αυτή η "στρωτή" διαδικασία βάλλεται πανταχόθεν. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε πλέον υπερέβησαν τη συνήθη αρμοδιότητα ακόμη και του πιο καλοπροαίρετου αιρετού. Οι εκπαιδευτικοί δευτεροβάθμιας και πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης υπέστησαν αιματηρές περικοπές στις αποδοχές τους, η διαβίωσή τους μακριά από τους τόπους κατοικίας τους γίνεται όλο και πιο δύσκολη, οι συνθήκες εργασίας στα σχολεία όλο και πιο δυσβάσταχτες. Μια μετάθεση πλέον ή μια απόσπαση είναι όρος επιβίωσης και η παλιά καλή πελατειακή συνταγή του ελληνικού κράτους επιστρατεύεται ως μόνη λύση από απελπισμένους ανθρώπους. Επιπλέον όλες οι αλλαγές που έρχονται στο σχολείο, ακόμα και όσες θα μπορούσαν να είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, στην ουσία θα συντελεσθούν ερήμην ενός σοβαρού, υπεύθυνου φορέα εκπροσώπησης των συμφερόντων των εκπαιδευτικών, με τη γνωστή καταγγελτική άρνηση κατά πάντων, χωρίς εποικοδομητικές προτάσεις και διάλογο και θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερη υποβάθμιση την δημόσια εκπαίδευση.
Δεν γνωρίζω αν μέσα σ' αυτή την τραγική κατάσταση υπάρχουν πολλοί υποψήφιοι που εγγυώνται μια διαφορετική θεώρηση, βασισμένη στην ανεξαρτησία από κόμματα και παρατάξεις, στη διαφάνεια και στην αξιοκρατία. Γνωρίζω μόνον έναν και σας τον συστήνω ανεπιφύλακτα: Είναι ο υποψήφιος αιρετός για το ΠΥΣΔΕ Ανατολικής Αττικής, Αντώνης Μιχαηλίδης, ένας αληθινός Δάσκαλος σε όλες του τις εκφάνσεις: επιστημονική, παιδαγωγική, συγγραφική, διαδικτυακή. Θα ήταν μεγάλο ευτύχημα σε τέτοιους κρίσιμους καιρούς να αρχίσουμε να αναδεικνύουμε τουλάχιστον κάποιους άξιους ανθρώπους στα κέντρα λήψης αποφάσεων και να κόβουμε τους γόρδιους δεσμούς μας με κομματικά και παραταξιακά συστήματα, που δεν ανταποκρίθηκαν ούτε κατά το ελάχιστο στις προσδοκίες και στις ανάγκες μας.

Tuesday, October 23, 2012

Τι τραγούδι να σου στείλω;

Τι τραγούδι να σου στείλω σήμερα που γιορτάζεις τα γενέθλιά σου;
Το..."βα...αίνει...σουπή" δεν το στέλνω, εντάξει. Κάποτε το ζητούσες επίμονα  και αρνιόσουν να κοιμηθείς αν δεν στο τραγουδούσα, αλλά τώρα πια τα...συμφραζόμενα κυριολεκτούν και δεν μας συμφέρει. Το Fragile του Sting που το είχαμε λιώσει, θυμάσαι, αυτό με τις βροχές που πέφτουν σαν δάκρυα από τα άστρα για να μας θυμίζουν πόσο εύθραυστοι είμαστε, παραέγινε εύθραυστο και θα μας μείνει στα μισά. Το "μωρή κοντούλα λεμονιά" ,πάλι, κάπως αδύνατο να ξεριζωθεί από το πάτριο έδαφος, χωρίς να ξεραθεί και να χάσει το άρωμά του στα βόρεια κλίματα.
Το βρήκα! Τα καβουράκια θα σου στείλω!
Αυτό είναι τραγούδι ό,τι πρέπει για γενέθλια.
Με τον απελπισμένο κάβουρα να τραβάει τα μαλλιά του, την κυρία καβουρίνα στα ρηχά με τον ξενύχτη το σπάρο και τα καβουράκια να σπαράζουν στο κλάμα.
Χρόνια πολλά, αστέρι μου!


Saturday, October 20, 2012

Αύριο λένε πως θα βρέξει

Είναι 20 Οκτωβρίου και δεν έβρεξε ακόμα. Μια ψιχάλα μόνο πριν από δυο μέρες. Όλα φρυγμένα από τη διαρκή ζέστη μισού χρόνου σχεδόν περιμένουν τη δροσιά της βροχής. Κι εγώ ξαφνικά πήρα πάνω μου και τη δική σου αγωνία. Ποτέ δεν ήταν αρκετή για σένα η βροχή. Πάντα έλεγες πως δεν φτάνει, ακόμα κι όταν ο ποταμός πλημμύριζε και το νερό έτρεχε μέχρι τον Αύγουστο. Τώρα ξεκουράζεσαι για πάντα κάτω από τη γη. Την ίδια γη που κανάκεψες κι ανάστησες ατέλειωτες φορές στη ζωή σου. Μερικές φορές τη ζήλευα που της έδινες τόσα πολλά. Τώρα μου άφησες την έγνοια της: Πότε θα βρέξει; Τι θα γενούμε με τόση αβροχιά; Όλες οι άλλες έγνοιες μου συμπυκνώθηκαν σ' αυτό το πανάρχαιο μεταφυσικό ερώτημα. Περιμένω τη μυρωδιά του βρεγμένου χώματος ν' αναστήσω κι εγώ λίγη από τη χαρά σου, όταν έβλεπες τη βροχή.

Αύριο λένε πως θα βρέξει...

Saturday, September 29, 2012

Κρέμα-σοκολάτα

-Εγώ είμαι φράουλα!
-Όχι, εγώ είμαι φράουλα, εσύ είσαι λεμόνι!
Πώς να τους πεις χωρίς προσχήματα πόσο άσπρη και γαλατένια είναι η μια και πόσο σκούρο καθαρό σοκολατί η άλλη. Η αλήθεια δεν τους άρεσε ποτέ έτσι σκέτη.
Ούτε τα φρούτα τους άρεσαν σκέτα κι άντε να βάζεις στην πορτοκαλάδα στολίδια για να μοιάζει με κοκτέιλ και να εφευρίσκεις κάθε φορά έναν άλλο συνδυασμό στη διακόσμηση, για να προσελκύσεις το ενδιαφέρον τους.
 Τα αρχαία, πάλι, δεν τους άρεσαν ούτε σκέτα ούτε ανάμικτα, και κάθε φορά που τους έκανα μάθημα έβρισκαν όλες τις σκανταλιές μαζεμένες, για να με τυραννήσουν, ώσπου μια μέρα, πήρα τον Εμπειρίκο κι άρχισα να τον διαβάζω μεγαλόφωνα. Κατατρόμαξαν και ησύχασαν...για λίγο.
Φέτος μου ζήτησαν να κάνουμε ιστορία. Στρώθηκαν σαν μαθήτριες και ρώταγαν το ένα και το άλλο. Έχουμε μείνει στα χρόνια του Μ. Αλεξάνδρου και θα μας χρειαστεί καμιά δεκαετία, όπως πάμε, για να καλύψουμε την ύλη.

Ραντεβού στην αυλή, κορίτσια, το άλλο καλοκαίρι.
Μέχρι τότε,  κρέμα στο Παρίσι, σοκολάτα στο Λονδίνο και σκέτο λεμόνι εδώ.

Saturday, September 8, 2012

Τα Χριστούγεννα του '89, μέσα στον Αύγουστο.



Μια από τις πιο όμορφες βραδιές αυτού του καλοκαιριού, άρχισε στα τραπεζάκια του Σέντρο. Συνάντηση παλιών συμμαθητών που είχα την τύχη να είναι μαθητές μου, όταν ήμουν περίπου στην τωρινή τους ηλικία. Γύρω μας και μέσα μας ακόμα το καλοκαίρι δέσποζε και μας χάριζε μια διάθεση ευτράπελη και χαλαρή. Γρήγορα όμως περάσαμε σε κουβέντες σοβαρές και στενόχωρες. Η ανεργία, η μετανάστευση, η αγωνία για το μέλλον των μωρών που μεγαλώνουν ή πρόκειται να έρθουν- οι περισσότεροι της παρέας είναι νέοι γονείς- δεν κατάφερναν να κρυφτούν πίσω από χαμόγελα, αστεία και αναμνήσεις μαθητικές.
 Όλοι μου φέρονται σαν να είμαι ένας από αυτούς, μα δεν είμαι. Είμαι πάντα η μεγάλη, η καθηγήτριά, αυτή που ξέρει, που μπορεί να συμβουλεύσει, να κρίνει, που έχει πάντα κάτι να πει. Μόνο που όλο και πιο αμήχανη και ανίδεη γίνομαι όσο πάει.
Παιδιά, βγάλτε κανένα σκονάκι να δω:  "πώς να επιμένεις γι' αυτό που αγαπάς" , "πώς να ξαναρχίζεις από την αρχή",  "να μην φοβάσαι τα ζόρια"," να δημιουργείς στην οικογένεια, στη δουλειά, στο θέατρο, στο σχολείο, όταν όλοι και όλα παγώνουν και καταρρέουν".
Γεμίσαν οι αποσκευές. Ξεχειμωνιάζουμε τώρα.

Η βραδιά συνεχίζεται στο σπίτι μου. Μια προβολή ταινίας-έκπληξη. Τα Χριστούγεννα του '89 στο σχολείο. Στη γιορτή οι μαθητές υποδύονται τους καθηγητές τους σε ένα αυτοσχέδιο σκετσάκι. 23 χρόνια πριν και όλοι ψάχνουν τον εαυτό τους σ' αυτά τα μαθητούδια. Τα βάζουμε με τις αισθητικές επιλογές του '80. Μαλλιά άφθονα, μακριές μπλούζες, κοντές φράντζες. Θυμόμαστε πρόσωπα ξεχασμένα που έχουμε να δούμε από τότε. Ο θεολόγος, ο φυσικός, ο μαθηματικός. Όμορφες και άσχημες αναμνήσεις μαζί. Πώς αλλιώς; Όλες οι αποχρώσεις χρειάζονται για να συνθέσεις κάτι που να αξίζει τη θύμηση. Με παριστάνει η Ειρήνη που λείπει στην Αμερική. Καλή της ώρα, μια χαρά με κάνει. Μέχρι γυμναστική με βάζει να διδάξω ελλείψει γυμναστή.

Το ρακί χρησίμευσε κάπως για να πάει κάτω αυτή η συγκίνηση που μας στάθηκε στο λαιμό.
Πέρασαν όμως τόσες μέρες για να κατασταλάξει και να μπορεί να μπει σε λέξεις.
Ελπίζω όμως την επόμενη φορά να μην έχουμε απόντες, γιατί οι απουσίες μετράνε πολύ.

Όχι, τίποτε άλλο, αλλά πώς να περάσεις χωρίς σκονάκια;




Saturday, September 1, 2012

Η τάξη που δεν θα ξεχάσουμε ποτέ

Ξεκινάει σε λίγο μια καινούρια σχολική χρονιά και παρ'όλη τη γενική δυσπραγία και κατήφεια, για μας, στο Γυμνάσιο και στις Λυκειακές Τάξεις Κορθίου, θα έχει τη γλυκιά γεύση της επιτυχίας των περυσινών μας αποφοίτων. Η καλύτερη χρονιά στην ιστορία του μικρού μας σχολείου. Ποτέ άλλοτε δεν σημειώθηκαν τόσο υψηλές επιδόσεις στις πανελλήνιες και ποτέ άλλοτε δεν πέτυχαν σχεδόν όλοι οι μαθητές μας σε καλές σχολές.

 Έχει μια ιδιαίτερη αξία αυτή η επιτυχία όμως. Δεν ανήκει μόνο στους μαθητές και στους δασκάλους τους και σε όλους όσους συνέβαλαν σε αυτήν. Αφορά και έναν απόντα. Έναν που μας λείπει τρία χρόνια τώρα και συγχρόνως είναι πάντα παρών. Το Σταύρο. Η απώλειά του ήταν τόσο μεγάλο πλήγμα για τους συμμαθητές του, που είχαμε μεγάλη αγωνία για τις συνέπειές της στη μαθητική τους πορεία. Δεν είναι καθόλου εύκολο να συμβιβαστείς με το θάνατο στα 17 και επειδή δεν μπορείς να τα βάλεις μαζί του, τα βάζεις με ολόκληρο το σύμπαν. Και το σχολείο δεν αποτελεί εξαίρεση, ασφαλώς.

Επομένως, το ότι έφτασαν μέχρι εδώ αυτά τα παιδιά δείχνει ότι έδωσαν με επιτυχία πολύ περισσότερες και δυσκολότερες μάχες από αυτές που δίνουν συνήθως οι μαθητές στο λύκειο. Πέρασαν "εξετάσεις" πολύ πιο απαιτητικές.
(Ίσως γι' αυτό οι πανελλήνιες τελικά δεν τους δυσκόλεψαν και τόσο.)

Καλή επιτυχία στις σπουδές σας, παιδιά. 
Και, όπως λέγαμε και μια μέρα στην τάξη, κανείς δεν θα ξεχάσει τίποτα.
Και κανείς και τίποτα δεν θα ξεχαστεί.

Monday, August 20, 2012

Φωτιά στο Κόρθι

Η φωτ. από τον Περίγυρο
Μεγάλη φωτιά ξέσπασε χθες στην περιοχή Κορθίου. Απείλησε τα χωριά Ρωγό, Γιαννισαίο, Λαρδιά, Βουνί, Κοχύλου και κατέστρεψε (καταστρέφει ακόμα) τον φυτικό πλούτο της περιοχής μας, που είναι στο μεγαλύτερο μέρος του ανθρωπογενής.
Από χθες μαζί με τους πυροσβέστες, τα ελικόπτερα και τα αεροπλάνα, τη μάχη έδωσαν και πολλοί κάτοικοι του Κορθίου, που έτρεξαν να βοηθήσουν όπως μπορούσαν για να μην προχωρήσει η φωτιά μέσα στα χωριά. Αξίζει να αναφέρουμε ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι εθελοντές αυτοί ήταν νέοι, που άφησαν την παραλία και το καλοκαιρινό χουζούρι και πιάσαν τις τσάπες και τα φτυάρια.

Κι ακόμα, αν αληθεύει η πληροφορία ότι βρέθηκαν οι υπαίτιοι της φωτιάς και δεν είναι ούτε "ασυνείδητοι Ανδριώτες που περκαύουν"  ούτε "κακόβουλοι εμπρηστές" , αλλά εντελώς "ασυνήθεις ύποπτοι", ίσως αυτή η φωτιά κάψει και λίγη από την ευκολία με την οποία κατηγορούμε το διπλανό μας και βγάζουμε εύκολα και αβασάνιστα συμπεράσματα για κάθε τι.

Sunday, August 19, 2012

Είδα τη μάνα μου στην παραλία



Ξεχώριζε σε ολόκληρη παραλία, όχι μόνο για το μαύρο χρώμα της, που κανένα μαύρισμα δεν το συναγωνιζόταν, αλλά γιατί μπήκε στη θάλασσα ντυμένη, με καλυμμένο το κεφάλι, κρατώντας προσεκτικά ένα μικρό κοριτσάκι. Πολύ μικρή και η ίδια, περιστοιχισμένη από ανέμελα αγόρια και κορίτσια της ηλικίας της που χαίρονταν τη θάλασσα με φωνές και γέλια, κολυμπάει λίγο με την προσοχή της συνεχώς στραμμένη στο παιδί. Μια μικρομάνα στο ρόλο της νταντάς, ένα παιδί που μεγαλώνει ένα άλλο παιδί.
Ένα παιδί με μια ζωντανή κούκλα για παιχνίδι.

Το σκούρο προσωπάκι, η γλύκα της μορφής, το αδύνατο κορμάκι, το λίγο μελαγχολικό χαμόγελο...τα είχα ξαναδεί. Σε μια ασπρόμαυρη φωτογραφία του '50, μια υπηρετριούλα μελαχρινή, ένα  κοριτσάκι φερμένο από το νησί του στην Αθήνα, πριν τελειώσει το δημοτικό σχολείο, φροντίζει με την ίδια προσοχή ένα παιδί, παίζει μαζί του, μεγαλώνει μαζί του:
"Μια μέρα κλείσαμε τη γάτα στην κουζίνα και την κυνηγούσαμε. Το τι ζημιές έκανε. Η Μάρια δεν είπε τίποτα στη μαμά της, ευτυχώς."

Πόσο αταίριαστο να έμοιαζε άραγε το μελαχρινάκι εκείνο στο αστικό περιβάλλον της Αθήνας του '50. Ίσως να ζήλευε  την ξενοιασιά των συνομηλίκων της στο πάρκο που έβγαζε βόλτα το μωρό. Και γι'αυτό να  έκρυβε στη σκάλα την ποδιά της υπηρέτριας μόλις έβγαινε από το σπίτι.
Μπορεί όμως και να μην ήταν αταίριαστη.

Μπορεί να έγινε κάποτε κι αυτή μια ξεχωριστή παρουσία μέσα στο πλήθος για έναν ανυποψίαστο παρατηρητή.

Friday, August 10, 2012

Καλοκαιρινό ειδύλλιο

Κάθεται στο βράχο ακίνητος. Ένα πέτρινο γλυπτό, αντίκρυ στη θάλασσα. Μόνο η καμπύλη του λαιμού σε βοηθάει να τον ξεχωρίσεις. Πλησιάζω σιγά σιγά κολυμπώντας. Κάθομαι ακίνητη σε κοντινή απόσταση και τον κοιτώ. Προσηλωμένος στη θάλασσα, δεν καταδέχεται να μου ρίξει ούτε ένα βλέμμα. Ό,τι τον ενδιαφέρει βρίσκεται στο βάθος και όλα όσα κινούνται στην επιφάνεια τα αγνοεί επιδεικτικά. Όμως αντί να απομακρυνθώ, όλο και πιο κοντά παρασύρομαι, σχεδόν κολλάω στο βράχο του. Λαίμαργα παρατηρώ κάθε μικρή λεπτομέρεια πάνω του, τα σκούρα χρώματα, το ζωντανό βλέμμα, το αρμονικό κορμί. Μπορεί και να με είδε. Δεν παίρνω όρκο, αλλά σε μια στιγμή το βλέμμα του σταμάτησε για λίγο πάνω μου, πριν προσηλωθεί ξανά στο νερό. Μου αρκεί που δεν έφυγε, που έμεινε εκεί ανενόχλητος από την παρουσία μου. Ίσως κάναμε το πρώτο βήμα γνωριμίας.
Τις επόμενες δυο μέρες δίναμε πάντα ραντεβού στο ίδιο σημείο. Αν και δεν έδειξε να με αναγνωρίζει, είμαι σίγουρη πως με περίμενε. Ακόμη κι ένας τόσο αυτάρκης τύπος σαν κι αυτόν δεν μπορεί, κάποιος θα ήθελε να προσέξει την αυτάρκειά του, να εισχωρήσει έστω και για λίγο στο σιωπηλό του κόσμο, να σαγηνευθεί από την τελειότητά του.
Πάντως την τρίτη μέρα  που τον είδα ξαφνικά να κολυμπάει δίπλα μου, ένιωσα πια πως αυτό το ειδύλλιο με τον κορμοράνο του βράχου δεν ήταν της φαντασίας μου.

Saturday, July 28, 2012

Πότε θα πάτε για μπάνιο;



Καμιά φορά σκέπτομαι πως η συνήθεια του καλοκαιρινού μπάνιου στη θάλασσα είναι ξενόφερτη για το νησί μου.  Οι ντόπιοι, ιδίως οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, κάνουν, το πολύ, καμιά δεκαριά μπάνια και, το πιο συνηθισμένο, οι περισσότεροι έχουν να μπουν σ' αυτήν από τον καιρό που ήταν μικρά τα παιδιά τους. Ευτυχώς για κάποιους τα εγγόνια γίνονται η αιτία να ξαναμπούν ή τουλάχιστον να βρέξουν τα πόδια τους  στα ρηχά. Μερικοί όμως ακόμα κι έτσι παραμένουν στεγνοί, προσέχοντας τα μικρά καθισμένοι στον ίσκιο ενός δέντρου.
Πώς τα καταφέρνουν άραγε και δεν υποκύπτουν στο δροσερό της κάλεσμα μέσα στη φωτιά του καλοκαιριού; Εγώ ακόμη και το χειμώνα αν την κοιτάξω πολλή ώρα, με δυσκολία κρατιέμαι να μην πέσω μέσα και βγω "αρχαία". Ίσως της χρεώνουν χρόνια μοναχικά, γράμματα που δεν έλαβαν, αγκαλιές που δεν ήταν εκεί όταν τις είχαν ανάγκη. Ή μπορεί και να της κράτησαν κακία που τους ξερίζωσε από τη γη τους και τους ταξίδεψε στα πέρατα του κόσμου δεμένους με την ανάγκη της επιβίωσης. Κατά βάθος, αν και δεν το λένε, μας θεωρούν εμάς τους θαλασσόπληκτους, τουρίστες και ντόπιους, κάπως αργόσχολους ή παλαβούς που βουτάμε όλη μέρα στα νερά της: "Έίσαστε ξάδειοι εσείς!"

Οι περισσότεροι άνδρες ξέρουν κολύμπι, αν και έχω ακούσει ιστορίες για παλιούς ναυτικούς που δεν ήξεραν κι ας έζησαν μια ζωή μέσα στο βαπόρι. Αυτοί ίσως ήταν και οι πιο πιστοί στον Άη Νικόλα, μεγάλη η χάρη του. Οι γυναίκες όμως ξέρουν το πολύ πολύ να επιπλέουν λίγο στα ρηχά και γι' αυτό φοβούνται πολύ και μεταφέρουν και το φόβο τους στα παιδιά. Σε όλα σχεδόν τα μπάνια της παιδικής ηλικίας αγωνιζόμουν να απομακρυνθώ από τη μητρική αγκαλιά και τα ρηχά. Φόραγα σωσίβιο μέχρι τα 10 και μέχρι τα 25 δεν ξανοιγόμουν  χωρίς βατραχοπέδιλα. Η απελευθέρωση από αυτά ήταν η πιο σοβαρή επανάσταση που μου έτυχε και, αν και οφειλόταν σε "ξένη" επίδραση, ακόμα και τώρα με ταξιδεύει στα βαθιά. Με αόρατη πλοήγηση.


Θα ήθελα να τους βλέπω στη θάλασσα. Να γεμίσει η παραλία με αυτά τα ...αταίριαστα στη θερινή γραφικότητα σώματα. Σώματα που δεν υποδύονται μια πόζα τηλεοπτική που δεν ντρέπονται για τις ραγισματιές τους.  Να τα βλέπω να μπαίνουν έτσι δειλά και προσεκτικά στο νερό. Να αφήνονται στο βελούδινο σεντόνι του. Με μια ευλάβεια και μια ντροπή παράξενη.
Σαν να μην τους ανήκει αυτή η θάλασσα.
Σαν να είναι ξένοι στη δική τους παραλία.

Thursday, July 12, 2012

Ξεδιψώντας με ένα ποίημα





Λυπούμαι γιατί άφησα να περάσει ένα πλατύ ποτάμι
μέσα από τα δάχτυλά μου
χωρίς να πιω ούτε μια στάλα.
Τώρα βυθίζομαι στην πέτρα.
Ένα μικρό πεύκο στο κόκκινο χώμα,
δεν έχω άλλη συντροφιά.
Ό,τι αγάπησα χάθηκε μαζί με τα σπίτια
που ήταν καινούργια το περασμένο καλοκαίρι
και γκρέμισαν με τον αγέρα του φθινοπώρου.




Αυτό το ποίημα, από το Μυθιστόρημα του Γιώργου Σεφέρη, με είχε απασχολήσει ιδιαίτερα στην πτυχιακή μου εργασία. Γιατί και πώς δεν θυμάμαι πια. Από αυτό το ποτάμι δεν κράτησα τίποτα. Έτρεξαν και χάθηκαν όλα στα κενά της μνήμης, στα κενά αδηφάγων συρταριών και φακέλων που αποφασίζουν με δική τους πρωτοβουλία να χωνέψουν το περιεχόμενό τους και να μην παραδώσουν τίποτε σε επιλήσμονες. Για να ξεχάσεις, θα πει ότι δεν αξίζει να θυμάσαι.
Όμως αυτοί οι στίχοι δεν ξεχάστηκαν ποτέ. Διέτρεξαν όλο το χρόνο μαζί μου, μου παραστάθηκαν θέλοντας και μη, πότε φύλακες άγγελοι, πότε κέρβεροι αμείλικτοι.
Δεν με άφησαν να διψάσω. Ακόμα κι όταν ξεχνιόμουν σε ξέρες και ερήμους, κυνηγώντας ποιος ξέρει τι, μου έδειχναν προς την πηγή και με σκουντούσαν: πιες στραβάδι, διψάς!
Μα κι όταν φοβόμουν να βυθιστώ στο νερό, αυτή η παροδική αίσθηση άπνοιας  με τρόμαζε καμιά φορά, αγρίευαν και ζητούσαν το δίκιο τους: το ποτάμι περνάει, πέσε τώρα και πιες!
Και έπινα. Από μικρή είχα εξασκηθεί σ' αυτό. Τα μεσημέρια άφηνα να διψάσω πολύ και πήγαινα στη βρύση, στο ψινάρι,  και έπινα μέχρι σκασμού, χωρίς ανάσα. Καμιά φορά, διψούσα κι αναγκαστικά, στη διαδρομή από το σχολείο στο σπίτι, μια ώρα δρόμος μέσα στη ζέστη. Ποτέ δεν παίρναμε μαζί μας νερό τότε. Περιμέναμε να φτάσουμε στην πηγή.  Ήξερα πάντα να ξεδιψάω, αλλά αν δεν ήταν οι στίχοι, αυτή η παιδική γνώση δεν είχε καμιά ελπίδα να διασωθεί. Με τόσα ψυγεία και εμφιαλωμένα...
Πραγματικά νιώθω πως τους χρωστάω ένα μεγάλο ευχαριστώ, δεν ξέρω τι θα ήμουν χωρίς αυτούς τους στίχους. Μάλλον αυτό το πεύκο το άνυδρο θα ήμουν ή κανένα φρύγανο εδώ στα διάραχα.
Κι άντε τώρα σε τέτοιες ξεραΐλες που πέσαμε να γυρίσεις το ποτάμι πίσω. Ούτε το ίχνος του πια δεν βρίσκεις, ακόμα κι αν κυλάει δίπλα σου.
 Γιατί δεν είναι το δικό σου ποτάμι. 
Εκείνο που έτρεχε στα χέρια σου.


Wednesday, July 4, 2012

Στο μοδιστράδικο

Το μοδιστράδικο όπως το έζησα στα παιδικά μου χρόνια ήταν ένας μυστικός, αδιαπέραστος γυναικείος βιότοπος. Επικεφαλής η έμπειρη μοδίστρα, δίπλα της οι μαθήτριές της και συχνές επισκέπτριες, πελάτισσες και περαστικές. Με υπόκρουση τον ήχο μιας ποδοκίνητης σίνγκερ, χέρια κοριτσίστικα έκοβαν, έραβαν, καρφίτσωναν και την ίδια ώρα έπαιρναν κι έδιναν τα σχόλια για  τα καθέκαστα της μικρής κοινωνίας. Όταν ήμουν ήσυχη, με άφηναν να παίζω λίγο με τους θησαυρούς τους, πολύχρωμα μασουράκια, φιγουρίνια, σαπουνάκια σχεδίου, κουρελάκια που περίσσευαν και ωραία κουμπιά. Καμιά φορά, έβρισκαν χρόνο να μου ράψουν κάτι για τις κούκλες μου ή να μου δώσουν κι εμένα να ράψω. Αυτές οι κοπέλες, οι μαθήτριες της θεία- Ρένας, ήταν οι ζωντανές μου κούκλες. Καμάρωνα τα φουστάνια τους, θαύμαζα τα χτενίσματά τους, μα πιο πολύ την αξιοσύνη των χεριών τους. Θυμάμαι μερικά ονόματα: Ειρήνη, Μαρίκα, Βιολέττα. Όλες γιαγιάδες πια, μα τις κράτησα στη μνήμη με τόση καθαρότητα πολύ νέες, σχεδόν παιδιά,  που για μένα δεν θα γεράσουν ποτέ. Ακόμη και τις καστανιές θυμάμαι, τα σαχανάκια, όπως τα λέγαμε, με το φαΐ τους, που έφερναν μαζί γιατί έμεναν μακριά.
Ποτέ δεν κατάλαβα πώς βρέθηκα έξω από αυτόν το μαγικό κόσμο. Ήταν που έκλεισε το μοδιστράδικο, όταν παντρεύτηκε η θεία- Ρένα, ή που πολύ νωρίς βγήκε το πόρισμα ότι το παιδί είναι για γράμματα; Μα τι σήμαινε "γράμματα" τότε;  Μπορούσαν να σε αποζημιώσουν τα γράμματα, αν δεν ήσουν άξια να βάλεις βελονιά; Σε καμία περίπτωση! Γι' αυτό θυμάμαι τη μόνιμη προτροπή της μάνας μου, ιδίως μπροστά σε κόσμο: "Άσε το βιβλίο πια και πιάσε το κέντημα, θα ζαβωθείς." Με το δίκιο της η κακομοίρα φρόντιζε να περισώσει το καλό μου όνομα, που κινδύνευε από το πολύ διάβασμα και το ελάχιστο ράψιμο. Έκανε ό,τι μπορούσε να μου μάθει τα βασικά: μου έφερε την Ελπίδα, μια μεγαλοκοπέλα, πολύ άξια, από το χωριό, αλλά την άφηνα σύξυλη και έφευγα από την άλλη πόρτα. Αργότερα ήθελε να με στείλει, ένα καλοκαίρι, σε μοδίστρα να μάθω, λέει,  να κάνω το στρίφωμά μου. Πού να ήξερε πόσο κινδύνευε από κάτι τέτοιο το όνομά μου στους κύκλους της αριστερής φοιτητικής νεολαίας που ανήκα! Είχα που είχα μια  ροπή προς τα πανηγύρια, αταίριαστη με τα μουσικά ήθη της εποχής, αν άκουγαν ότι μάθαινα και ράψιμο, θα με δούλευαν ψιλό γαζί και με το δίκιο τους.
Δεν ξέρω, τελικά, τι ήταν πιο επαναστατικό για μένα, το να μάθω ή να μη μάθω ράψιμο, πάντως αν δείξω στην κόρη μου το φορεματάκι που κόντυνα χθες, είμαι σίγουρη ότι πριν φύγει για μεταπτυχιακό, θα περάσει από το μοδιστράδικο της κυρίας Μίνας για θερινό σεμινάριο.

Monday, June 25, 2012

Μια σχολική χρονιά με επιτυχίες και ήττες


Αυτή η σχολική χρονιά, παρά τις δοκιμασίες που μας έβαλαν οι δύσκολοι καιροί, ήταν μια καλή χρονιά για το σχολείο μας. Οι σημερινές βαθμολογίες που ήρθαν από τις πανελλήνιες το επιβεβαίωσαν, αφού θα μείνουν στην ιστορία του σχολείου ως οι καλύτερες επιδόσεις που πέτυχαν οι μαθητές μας μέχρι τώρα. Γενικά υπάρχει η αίσθηση ότι δουλέψαμε καλά, ότι πολλά παιδιά παρουσίασαν πρόοδο, ότι έγιναν ενδιαφέροντα πράγματα, εκδρομές, προγράμματα, γιορτές, ότι είχαμε καλή επικοινωνία μεταξύ μας, καλό καπετάνιο στο τιμόνι, κι ότι αρχίσαμε να "παλιώνουμε"στο σχολείο οι περισσότεροι καθηγητές και να οικοδομούμε σχέσεις εμπιστοσύνης και συναδελφικότητας, τέτοιες που να μας επιτρέπουν να διαφωνούμε έντονα και λίγο μετά να αστειευόμαστε και να γελάμε.
(Μεταξύ μας μπορώ να πω ότι είναι η πρώτη χρονιά από τότε που ήρθα που δεν νοστάλγησα αφόρητα το 5ο Ζωγράφου. Λίγο το νοστάλγησα...)

Κι όμως ποτέ άλλοτε στην εκπαιδευτική μου σταδιοδρομία δεν ένιωσα τόσο ηττημένη, τόσο ανεπαρκής. Κάθε φορά που έρχονται τα μηνύματα για την στροφή των νέων προς τη Χρυσή Αυγή, κάθε φορά που ένα νέο παιδί εκφράζεται θετικά υπέρ της και επικροτεί πράξεις βίας που προέρχονται από αυτήν ή ρατσιστικές αντιλήψεις, το εισπράττω ως χαστούκι, πολύ πιο τσουχτερό από αυτό που έφαγε η Λιάνα Κανέλλη. Και μετά αρχίζουν οι βασανιστικές σκέψεις: Από πού βγήκαν αυτά τα ανιστόρητα και ανελλήνιστα πλάσματα, από ποιες σχολικές τάξεις; Τι έμαθαν στ' αλήθεια για τις διαχρονικές αξίες του ελληνισμού; Τι νόημα έχουν γι'αυτά η δημοκρατία, η ελευθερία, ο ανθρωπισμός; Τι έμαθαν για την ιστορία του Β΄παγκοσμίου πολέμου; Δεν διάβασαν ποτέ το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ, δεν είδαν ποτέ ένα ντοκιμαντέρ για τη φρίκη των στρατοπέδων συγκέντρωσης; Δεν είδαν ποτέ τα σκελετωμένα παιδιά της Κατοχής, τα καμένα χωριά, τα ηρώα με τα ονόματα των πεσόντων παππούδων τους σε όλη τη χώρα; Έστω δεν τους συγκίνησε ποτέ μια γιορτή Πολυτεχνείου με τα αντιφασιστικά συνθήματα, με τα νέα παιδιά που αψηφούσαν τη βία των τανκς και των πολυβόλων;
Αρκούσε μια οικονομική  και πολιτική κρίση, για να πετάξουν, μαζί με τις σάπιες αξίες που επισώρευσαν, και τα μοναδικά στοιχεία που μας διαχωρίζουν από τα άγρια θηρία και τους ανθρώπους των σπηλαίων, την πίστη  σε μια κοινωνία ανθρώπινη, σε μια πολιτεία δημοκρατική;  Τόσο επιδερμικές είναι οι κατακτήσεις του πολιτισμού που με το πρώτο "μπου" που μας κάνει η ανάγκη επιστρέφουμε ολοταχώς στα άγρια ένστικτα;
Ζούμε κι εμείς τη νομοτέλεια του κραχ του '29 που οδήγησε στην άνοδο του ολοκληρωτισμού; Και έτσι νομοτελειακά και μοιραία θα κάνουμε και τα επόμενα βήματα προς τον όλεθρο; Ούτε ένα μικρό ανάχωμα ιστορικής συνείδησης να πιαστούμε;
Οι άξιοι συνάδελφοί μου έχουν μιλήσει ήδη δημόσια  για όλα αυτά.
Το μόνο που θέλω να προσθέσω  είναι πως αυτά τα παιδιά είναι δικά μας παιδιά. Δεν τα χαρίζουμε σε απάνθρωπα ιδεολογικά μορφώματα, δεν τα αποκηρύσσουμε ως μιάσματα βαρβαρότητας. Έχουμε σπείρει καλούς σπόρους στις ψυχές τους και αργά ή γρήγορα θα βλαστήσουν και θα πνίξουν τα δηλητηριώδη ζιζάνια. Με τον πρώτο άνθρωπο που θα δουν μπροστά τους κτυπημένο, με το πρώτο παράγγελμα τυφλής υπακοής, με την πρώτη απαγόρευση λόγου ή πράξης, θα διαλυθούν τα φαντάσματα  του σκοταδισμού και της βαρβαρότητας.
Γιατί αυτά τα παιδιά είναι παιδιά μας και τα μεγαλώσαμε με πολύ φως.

Saturday, June 23, 2012

Ο Βάκχος δεν έφυγε ποτέ από την Άνδρο.

Με αφορμή πρώτον ένα υπέροχο δώρο που μου χάρισε το φιλιοσάκι μου από τη Θεσσαλονίκη, το βιβλίο του Δημήτρη Κυρτάτα, ο Διόνυσος στην Άνδρο, στο οποίο αναλύεται επιστημονικά η διονυσιακή λατρεία στο νησί και οι μεταμορφώσεις της στα νεότερα χρόνια και δεύτερον, ένα μηνυματάκι που μου έστειλε πριν από λίγο στο facebook η μαθήτριά μου της Α'Λυκείου Δέσποινα Γαύρα, με το οποίο μου θύμισε μια εργασία που είχε κάνει για τον Κλήδονα, θα αναφερθούμε σήμερα σ'αυτό το πανάρχαιο έθιμο που στην Άνδρο έχει έντονο διονυσιακό χαρακτήρα. Αυτή η επιβίωση της διονυσιακής λατρείας σίγουρα δεν έχει ανάγκη ούτε από αρχαιολογική σκαπάνη ούτε από ιστορική έρευνα για να επιβεβαιωθεί.

Να η εργασία της Δέσποινας:
Οι Κληδόνοι στην Πισωμεριά

Στις 23 Ιουνίου, του Αϊ- Γιαννιού, στην Πισωμεριά Κορθίου, γιορτάζουμε το έθιμο του Κλήδονα. Δυο κορίτσια πηγαίνουν αποβραδίς  στην πηγή του χωριού, στον Νιώνα, και γεμίζουν ένα δοχείο με νερό. Αυτό το λένε αμίλητο νερό γιατί τα κορίτσια γυρνάνε στα σπίτια αμίλητες κρατώντας αυτό το δοχείο  και όλοι ρίχνουν μέσα από ένα αντικείμενο, πχ ένα κουμπί.  Το αφήνουν όλη νύχτα στο φως των αστεριών  και την επόμενη μέρα το φέρνουν  στον Νιώνα στο ρέμα, όπου μαζεύονται όλοι, φέρνοντας μαζί τους τα στεφάνια της Πρωτομαγιάς, τους Μάηδες. Τότε ένας παίρνει ένα αντικείμενο μέσα από το δοχείο με το αμίλητο νερό και το σηκώνει ψηλά, λέγοντας κι ένα αστείο τραγουδάκι. Μέσα στα γέλια που ξεσπάνε, εμφανίζεται και ο κάτοχος του αντικειμένου και το παίρνει, μαζί με τη...χαρά του τραγουδιού που του έτυχε. Αυτό συνεχίζεται μέχρι να τελειώσουν τα αντικείμενα. Ακολουθεί το κάψιμο των Μάηδων. Οι πιο νέοι χοροπηδούν πάνω από τη φωτιά φωνάζοντας: "Πάρε τα κακά, φέρε τα καλά". Μετά αρχίζει το γλέντι. (μια υπέροχη καταγραφή του εθίμου από τον Βαγγέλη Λουκίσσα του Περίγυρου).
Μερικά από τα τραγουδάκια (με στοιχειώδη αποσιωπητικά λόγω ιστολογικής σεμνότητας)

Ανοίξατε τον κλήδονα
να βγει η χαριτωμένη
να βγει η ψ.... με τα μαλλιά
σα νύφη στολισμένη

Από ψηλά να γκρεμιστείς
και χαμηλά να πέσεις
στον π..... μου να κρεμαστείς
να μην μπορείς να χ.......

Σαν τι τραγούδι να σου πω
πουλί μου να σ'αρέσει
που'χεις του τράγου το λαιμό
και του κριού τη μέση

Από τα μάτια φαίνεσαι
σ'αρέσουνε τα σύκα
και θα φυτέψω μια συκιά
στου κ..... σου την τρύπα

Κοντά μου ήρθες κι έκατσες
σα μαραμένο πράσο
και άμα γυρίσω να σε δω
μου ῤχεται να ξεράσω

Μωρή γαϊδάρα μαλλιαρή
με μαλλιαρά ποδάρια
τι θες και πας και μπλέκεσαι
με τ'άλλα παλικάρια

Όλο τον κόσμο γύρισα
την Άνδρο με τα φίδια
πρώτη φορά συνάντησα
τσάντα που να 'χει α....

Τώρα π'ανθίζουν οι με'λτζανιές
και κάνουν μελιτζάνες
τα α... μου στον κ.... σου
χτυπάνε σαν καμπάνες

Εμένα τέτοια μη μου λες
εγώ είμαι ο δάσκαλός σου
θυμάσαι που μου τούρλωνες
τον βρομο..... σου

Θυμάσαι που επάνιζες
το φούρνο στο χωριό σου
ήρθα κι εγώ και πάνιζα
με το φουρνόξυλό σου

Απ'όλο σου το πρόσωπο
η μύτη σου μ'αρέσει
π' κρέμεται σα γουδόχερο
κι ειν'έτοιμη να πέσει

Έχεις δυο μάτια σαν αβγά
δυο κ.... σα βαρέλια
κι όταν γυρίσω και σε δω
λιγώνομαι στα γέλια

Όταν σε γέννα η μάνα σου
δεν ήταν να σε κάνει
ένα γατάκι μαλλιαρό
τους ποντικούς να πιάνει





Friday, June 15, 2012

Προεκλογικό παραμύθι από άλλη ζούγκλα

Σ΄ένα μεγάλο και πυκνό δάσος, μπορείς να το πεις και ζούγκλα, πήγανε για κυνήγι μια μέρα δυο ιθαγενείς, ο Μάου και ο Μίου. Αυτοί οι δυο είχανε πάντα τελείως διαφορετικές απόψεις για όλα: τα όπλα, τους στόχους, τις τεχνικές, το πώς θα γδάρουν τα θηράματα, το πώς θα τα μαγειρέψουν και πότε θα τα φάνε... Κυνηγούσαν λοιπόν ο καθένας με τον τρόπο του και δεν έμπαινε ο ένας στα χωράφια του άλλου. Ξάφνου, ακούνε φωνές, τρέχουν και τι να δουν, η ωραία Μία, το κορίτσι που και οι δυο ήθελαν και της πήγαιναν τα καλύτερα θηράματα, στα νύχια του λιονταριού! Ορμάει ο Μίου πρώτος στο λιοντάρι και αμέσως ο Μάου ορμάει σ' αυτόν: "Βρε άχρηστε, πού πας; Έτσι το πιάνουν το ακόντιο; Τίποτα δεν θα πετύχεις και θα δώσεις ψεύτικες ελπίδες στο κορίτσι. Βρε συ, για να τη σώσεις πρέπει να την πείσεις να αγωνιστεί να πάρει το λιοντάρι στα χέρια της, όλα τα θύματα των λιονταριών πρέπει να σωθούν μόνα τους, εμείς μόνο θα τα καθοδηγούμε τι να κάνουν. Έτσι μόνο θα φτιάξουμε μια ζούγκλα χωρίς λιοντάρια και τα κορίτσια θα περπατάνε αμέριμνα σ' αυτήν και οι μελισσούλες θα πετάνε από λουλούδι σε λουλούδι..." " Μα θα τη χάσουμε! Θα τη φάει το λιοντάρι! Έλα μαζί μου να τη σώσουμε και βλέπουμε μετά!" απαντάει ο καημένος ο Μίου και προσπαθεί να ξεφύγει και να τρέξει προς τα κει.
Θα προλάβει να βγάλει το κορίτσι από τα νύχια του λιονταριού;

Θα το ξέρουμε σε λίγες μέρες.
Μέχρι τότε, αν η λογική σας δεν συμφωνεί με το νόμο της ζούγκλας, τόσο το χειρότερο γι' αυτήν.

Monday, June 4, 2012

Νεοελληνική γλώσσα Α΄ Λυκείου-φύλλα εργασίας-νέο σύστημα



Στις μηχανές αναζήτησης μερικές από τις  πιο συνηθισμένες λέξεις -κλειδιά που οδήγησαν στον Ανεμόμυλο ήταν "Γλώσσα Α΄λυκείου". Πολλοί συνάδελφοι ψάχνουν για υλικό στο χάος του νέου αναλυτικού προγράμματος. Γι' αυτούς τα παρακάτω φύλλα εργασίας:
ΓΛΩΣΣΑ Α΄ΛΥΚΕΙΟΥ
ΦΥΛΛΟΕΡΓΑΣΙΑΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α΄ΛΥΚΕΙΟΥΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:
(ΕΡΩΤΑΣ- ΑΓΑΠΗ)
ΚΕΙΜΕΝΟ: Ε. ΠΑΠΑΝΟΥΤΣΟΥ «Ο ΕΡΩΤΑΣ»
 “Πολύ μεγάλη σημασία για τη διαμόρφωση των διαθέσεων και της συμπεριφοράς του ανθρώπου στο κεφάλαιο της ερωτικής ζωής, και γενικότερα στη συγκρότηση της προσωπικότητάς του, έχουν οι πρώτες σεξουαλικές εμπειρίες, το πώς γεύτηκε στα χρόνια της νεότητάς του την ηδονή του φύλου. Εάν μερικοί μιλούν για την επιθυμία και τον έρωτα επιπόλαια η με σαρκασμό, σα να είναι δευτερεύουσες η ευτελείς υποθέσεις της ζωής, εάν ακόμη μερικοί αισθάνονται απέναντι στην επιθυμία και στον έρωτα αποστροφή και φόβο, αηδίαν η αβεβαιότητα, τούτο κατά μεγάλο μέρος οφείλεται στο γεγονός ότι και οι πρώτοι και οι δεύτεροι δεν ευτύχησαν να έχουν καλές σεξουαλικές και αισθηματικές εμπειρίες στα πρώτα, τα κρίσιμα χρόνια της ζωής.
Με τις πρώτες εμπειρίες, και σε τούτο και σε πολλά άλλα θέματα, τοποθετούνται για το χαρακτήρα και την πνευματική υφή του ανθρώπου οι σιδηροτροχιές απάνω στις οποίες θα κινηθεί, όπως το τραίνο στις γραμμές του.
Είναι μεγάλη ευλογία για το νέο άνθρωπο να έχει με καλούς οιωνούς μυηθεί στα αινίγματα και στις συγκινήσεις του sex. Θα σταθεί γερά πάνω στα δυο του πόδια, θα αποκτήσει αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία και θα αντέξει στις θύελλες της ζωής.
Αλλοίμονο σ’ εκείνον που έχει γευτεί πρόστυχα την ηδονή της σάρκας στα πρώτα βήματά του, ή στο πρώτο του ερωτικό αναφτέρωμα συνάντησε την αδιαφορία ή γνώρισε την απογοήτευση. Στραβώνει ο δρόμος του και δύσκολα θα ξαναβρεί τη σωστή γραμμή. Δεν είναι σπάνιοι (ακόμη και στους κύκλους των μορφωμένων) εκείνοι που, όταν συζητούμε μαζί τους για τον έρωτα, μας αιφνιδιάζουν με τον τρόπο που τον αντιμετωπίζουν ή τον προσπερνούν με ελαφρότητα και ειρωνεία ή μιλούν γι’ αυτόν με κυνισμό και απρέπεια.
Απορούμε πώς άνθρωποι σοβαροί τηρούν απέναντι σ’ ένα τόσο σοβαρό θέμα μια τόσο παιδαριώδη στάση. Κακότυχοι άνθρωποι… Την ώρα που πήγαινε να ανθίσει η ψυχή τους, που δοκίμαζαν να μυηθούν στα μυστήρια και να χαρούν το θαύμα, δεν αξιώθηκαν να βρούν τον σύντροφο τον πρόθυμο να τους παρασταθεί, τον άξιο ν’ αγωνιστεί μαζί τους τον ωραίο αγώνα-και έμειναν στη μέση του δρόμου ή παραστράτησαν.
Όσο περνούν τα χρόνια η στέρηση θα γίνεται πιο πικρή, ο εκτροχιασμός πιο επικίνδυνος και ξαφνιάζεται κανείς να βλέπει ανθρώπους που πέρασαν με ευπρέπεια τη ζωή τους, να έχουν γεράματα όχι ειρηνικά, ούτε ανεπαίσχυντα.
Θα έδινα λοιπόν στους νέους για τον ορθό ερωτικό προσανατολισμό τους τις εξής συμβουλές:
α. Μην ταυτίζετε τον έρωτα με την επιθυμία. Η επιθυμία είναι απαίτηση της ζωτικότητάς σας, η ικανοποίηση της θα σας ανακουφίσει. Ο έρωτας αποκαλύπτεται στο πνεύμα, με αυτόν θα ολοκληρωθεί η ύπαρξή σας…
Μη βιάζεσαι λοιπόν να αποφασίσεις. Περίμενε να ‘ρθει η ευλογία του έρωτα. Πρώτη μας λοιπόν συμβουλή πρέπει να ‘ναι προσμονή, όχι βιασύνη. Γιατί όχι βιασύνη; Γιατί την ώρα της ροδοδάκτυλης αυγής μια κακή τοποθέτηση της αγάπης μας μπορεί να μας πολώσει προς τα κάτω, να μεταθέσει το κέντρο του ηθικού μας βάρους χαμηλά και να μείνουμε εκεί- να μαδήσουν τα φτερά μας και να μην πετάξουμε πια ψηλά….
Κάτι απερίγραπτα λεπτό και πολύτιμο υπάρχει μέσα σου. Φύλαξέ το ! Μη ρίξεις αμέσως αυτή την τελευταία εφεδρία στη μάχη, με την πρώτη κιόλας κρούση προς το άλλο φύλο.
β. Μην προσπαθήσετε να αποσπάσετε την αγάπη με μέσα ανέντιμα από το πρόσωπο που σας έχει γοητέψει. Ο έρωτας δεν εκβιάζεται. Γίνου άξιός του να σου δωθεί. Ας διδάξουμε στους νέους ότι ο έρωτας είναι μια σχέση απόλυτης αμοιβαιότητας. Συνδέει 2 πρόσωπα που το καθένα έχει ελεύθερα εκλέξει το άλλο, και είναι πάντοτε πρόθυμο να χαρίζεται στο άλλο, χωρίς ποτέ να συλλογίζεται ή να υπολογίζει την αμοιβή, γιατί έχει τη συνείδηση ότι οσαδήποτε κι αν δώσει, προσφέρει λιγότερα απ’ όσα παίρνει….
Εάν η ανταπόκριση δεν υπάρχει στην διάθεση και στην πράξη και των 2 προσώπων, δεν μπορεί να γίνει λόγος για έρωτα. Όταν αντιληφθούμε ότι παρά την προσφορά μας δεν συναντούμε ειλικρινή και αμέριστη ανταπόκριση από τον άλλο, τούτο είναι σημάδι φανερό ότι δεν βρισκόμαστε στο σωστό δρόμο, δεν χτυπάμε την πόρτα που θα ανοίξει. Είναι λάθος να νομίζουμε ότι εάν επιμένουμε, πιέσομε, κάνουμε πιο συστηματικά την πολιορκία μας, θα κατακτήσουμε το είδωλό μας. Η τακτική αυτή ίσως να είναι αποτελεσματική στο επίπεδο της επιθυμίας, όχι και στο επίπεδο του έρωτα.
γ. Όταν κατακτήσετε το μεγάλο αγαθό του έρωτα, μην αναπαυθείτε στις δάφνες σας. Είναι δυσκολότερο ακόμη να το διατηρήσετε. Για να κρατηθείτε στο ύψος της δωρεάς που σας έγινε, θα αγωνιστείτε ανανεώνοντας διαρκώς τους τίτλους των διεκδικήσεών σας. Ο έρωτας μοιάζει με την ελευθερία σε τούτο: ότι είναι προνόμιο που πρέπει διαρκώς να αποδείχνεις στη πράξη ότι το αξίζεις. Για να διατηρηθεί στέρεος ο ερωτικός δεσμός έχει ανάγκη από διαρκώς μεγαλύτερα κεφάλαια τρυφερότητας και στοργής , εμπιστοσύνης και εκτίμησης, αφοσίωσης και θαυμασμού, που να τα καταθέτουν χωρίς φειδώ και τα δύο μέρη.
Γιατί ο αληθινός έρωτας είναι ένα αέναο παρόν, όχι παρελθόντος αναμνήσεις. Υπάρχει μόνο ως μία διαρκώς ανανεωνόμενη κατάκτηση. Και κερδίζεται με τις θυσίες που απαιτεί μία νίκη ακριβή. Έτσι δίνεται στον άνθρωπο κάθε είδος ευτυχίας.”
Από το βιβλίο του Πρακτική Φιλοσοφία

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:
  1. Γιατί οι πρώτες ερωτικές εμπειρίες είναι πολύ σημαντικές για τον άνθρωπο;
  2. Πώς ερμηνεύει ο συγγραφέας την αρνητική στάση που έχουν ορισμένοι άνθρωποι απέναντι στον έρωτα;
  3. Ποιες είναι οι 3 πιο σημαντικές συμβουλές του συγγραφέα προς τους νέους, για το θέμα του έρωτα;
  4. Σε τι διαφέρει η επιθυμία από τον έρωτα;
  5. Για ποιο λόγο συνιστά όχι βιασύνη στον ερωτικό τομέα;
  6. Τι εννοεί με την έκφραση «ο έρωτας είναι σχέση απόλυτης αμοιβαιότητας»;
  7. Πώς πρέπει να αντιμετωπίζουμε την έλλειψη ανταπόκρισης στον έρωτα;
  8. Σε τι μοιάζουν ο έρωτας και η ελευθερία;
  9. Τι πρέπει να κάνει κάποιος όταν κατακτήσει το αγαθό του έρωτα;
  10. Τι σημαίνει η φράση «ο έρωτας είναι ένα αέναο παρόν»;
ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
  1. Να αντικαταστήσετε τις υπογραμμισμένες λέξεις του κειμένου με συνώνυμες
  2. Να βρείτε τα αντώνυμα των λέξεων με διπλή υπογράμμιση
  3. Να βρείτε 5 παραδείγματα ποιητικής λειτουργίας της γλώσσας στο κείμενο.
  4. Να βρείτε τα δομικά στοιχεία της τελευταίας παραγράφου και τον τρόπο ανάπτυξής της
  5. Ποιο ρηματικό πρόσωπο κυριαρχεί στο κείμενο και γιατί;
  6. Να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική και το αντίθετο στις παρακάτω φράσεις: «Όταν κατακτήσετε το μεγάλο αγαθό του έρωτα», «Για να διατηρηθεί στέρεος ο ερωτικός δεσμός», « Ο έρωτας συνδέει δυο πρόσωπα», « Με τις πρώτες εμπειρίες τοποθετούνται οι σιδηροτροχιές για τον χαρακτήρα του ανθρώπου».
  7. Να μετατρέψετε την ονοματική σύνταξη σε ρηματική και το αντίθετο:
«τηρούν μια παιδαριώδη στάση», «απαίτηση της ζωτικότητας», «διαμόρφωση των διαθέσεων και της συμπεριφοράς», «θα ολοκληρωθεί η ύπαρξή σας».
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΛΟΓΟΥ
  1. Σε συνάντηση με την ολομέλεια του Συλλόγου γονέων, αναλαμβάνετε να μιλήσετε εκ μέρους του 15μελούς με θέμα: «Η ερωτική ζωή των εφήβων. Τι περιμένουμε από σας τους γονείς»
  2. Ο έρωτας στην εποχή του διαδικτύου: άρθρο για την ιστοσελίδα του σχολείου (Τι συμβαίνει, ποια τα θετικά, ποιοι οι κίνδυνοι, τι πρέπει να γίνει)
  3. Σε αναφορά σας προς το Υπουργείο παιδείας να εκθέσετε τα παράπονά σας για τον τρόπο που αντιμετωπίζει η εκπαίδευση το θέμα της ερωτικής ζωής των εφήβων μαθητών και να προτείνετε αλλαγές προς τη σωστή κατεύθυνση.
  4. Να βρείτε ένα ερωτικό τραγούδι ή ποίημα της αρεσκείας σας και να το παρουσιάσετε στην τάξη.
  5. Ένας φίλος/η σας είναι πολύ στενοχωρημένος/η γιατί έχει μια ερωτική απογοήτευση. Στείλτε του ένα μέιλ συμπαράστασης.
  6. Χωριστείτε σε δυο ομάδες και ερευνήστε το θέμα «Έρωτας vs Αγάπη». Θα ακολουθήσει λογομαχία στην τάξη.
  7. Να διαμορφώσετε ερωτηματολόγιο με απορίες για θέματα ερωτικής συμπεριφοράς, για να τις απευθύνετε σε ειδικό επιστήμονα ψυχικής υγείας.
  8. Παίζουμε ένα παιχνίδι; Κάθε παίκτης γράφει ανώνυμα σε μια κόλλα χαρτί ένα παράπονο από τη συμπεριφορά του αντίθετου φύλου στον ερωτικό τομέα. Ανταλλάσσετε τις κόλλες και απαντάτε στο παράπονο των άλλων, παίρνοντας το μέρος του αποδέκτη των παραπόνων ανεξάρτητα από το φύλο σας. Διαβάζετε τα σημειώματα στην τάξη και τα συζητάτε. (Στα σημειώματα, απαντάτε ανώνυμα, χωρίς να προδίδετε το φύλο σας).
  9. Να πάρετε συνέντευξη από έναν ηλικιωμένο κάτοικο της περιοχής σας, σχετικά με τις ερωτικές σχέσεις των νέων στην παλιότερη εποχή. Ετοιμάστε ερωτηματολόγιο.
  10. Αφηγηθείτε το σενάριο μιας αισθηματικής ταινίας που σας άρεσε και περιγράψτε μια ωραία σκηνή (κατάλληλη ).

ΒΟΗΘΗΤΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Γράφει η Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Επιστημονική Συνεργάτις Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών & Harvard Medical School, USA
Αγάπη ή παράφορος έρωτας;
Ποιος δεν το έχει αναρωτηθεί, είτε είναι στην αρχή, τη μέση, ή ακόμα και το τέλος μιας ερωτικής σχέσης; Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στην αγάπη και τον παράφορο έρωτα; Είναι χρήσιμο να το γνωρίζει κανείς αυτό, για να ξέρει ποιο κομμάτι της σχέσης του χρειάζεται περισσότερη δουλειά...
Ανάλογα με το αν κάποιος νιώθει αγάπη ή τρελό έρωτα, μπορεί να κανονίσει και την πορεία του, να αντιληφθεί τις λεπτές αποχρώσεις στη σχέση του και να μπορέσει να χαράξει το μονοπάτι της ζωής του βάσει του τι έχει στα χέρια του και τι ακριβώς επιθυμεί…
Ο παράφορος έρωτας είναι μια ξαφνική λαίλαπα που εισβάλλει ξαφνικά στη ζωή του ανθρώπου. Είναι το έντονο συναίσθημα της ανάγκης να βρίσκεσαι με το άλλο άτομο, να το αγγίζεις, να του μιλάς, να το μυρίζεις, να το αισθάνεσαι με όλες σου τις αισθήσεις. Ο παράφορος έρωτας είναι τόσο έντονος που στο διάβα του παρασέρνει υποχρεώσεις, καθήκοντα, εργασίες, και καταλύει την έννοια της λογικής. Οι παράφορα ερωτευμένοι συχνά παραμελούν τους φίλους ή την εργασία τους, παίρνουν παρορμητικά αποφάσεις και επιδεικνύουν συμπεριφορές άγνωστες μέχρι τότε γι’ αυτούς. Στον παράφορο έρωτα επικρατεί η φυσική έλξη και το πώς αισθάνεται ο ερωτευμένος. Στον παράφορο έρωτα δε μπορείς να ζήσεις χωρίς τον άλλο, γιατί σημασία έχει το πώς νιώθεις εσύ, και όχι πώς αισθάνεται ο άλλος. Πρόκειται για μα ορμονική έκρηξη που σε συνεπαίρνει και σε στροβιλίζει σε άλλα επίπεδα από τα συνηθισμένα.
Η αγάπη πάλι είναι ένα γλυκό αεράκι από το οποίο περιβάλλεσαι, το αναπνέεις βαθιά μέσα σου και είναι ζωοδόχος πνοή. Αλλά δεν σε αναποδογυρίζει, δεν σου ανατρέπει τη ζωή. Η αγάπη αποτελεί τη σταθερά που σε οδηγεί και που δίνει νόημα στη ζωή σου και ότι άλλο υπάρχει σε αυτή. Στην αγάπη υπάρχει φυσική έλξη αλλά επίσης συνυπάρχει διανοητική και ψυχική έλξη, και είναι εξίσου σημαντικά τα αισθήματα του/της συντρόφου. Στην αγάπη μπορείς να ζήσεις χωρίς τον άλλον, διότι το άλλο άτομο έχει αξία μέσα στη σχέση και τιμάς την αξία και την αυτονομία του. Η αγάπη είναι μια ορμονική συμφωνία που έχει μέσα της νοιάξιμο, συναισθηματικό ‘δέσιμο’, αφοσίωση και αντοχή στο χρόνο.
Τι επιθυμείτε;
Ας μην ξεχνάμε ότι «πειρασμός» είναι το άλλο όνομα του παράφορου έρωτα! Και όπως ξέρουμε, είναι εύκολο να παρασυρθούμε από πειρασμούς. Όχι ότι αυτό είναι κάτι αρνητικό από μόνο του. Σημασία έχει τι είναι αυτό που αναζητά κανείς στη ζωή του. Το ζήτημα τελικά είναι τι επιθυμεί καθένας: επιθυμείτε μια μακροχρόνια, ζεστή, ικανοποιητική σχέση; Τότε δεν ψάχνετε για παράφορο έρωτα! Και αν αυτός σας έχει χτυπήσει την πόρτα, ίσως θα ήταν χρήσιμο να εξετάσετε που βρίσκεστε, τι θέλετε και να κανονίσετε τις πράξεις και τις συμπεριφορές σας ανάλογα. Ή μήπως θέλετε πάθος και ένταση; Τότε δεν είστε σε φάση για ρομαντική αγάπη. Ό,τι και να είναι αυτό που επιθυμείτε, καλό είναι να το θέσετε ξεκάθαρα στον εαυτό σας για να είστε τίμιοι μαζί του καταρχήν και, στη συνέχεια, και με το άτομο με το οποίο σχετίζεστε.
Μια άλλη, εξίσου σημαντική παράμετρος με το τι νιώθετε εσείς είναι βέβαια και το τι αισθάνεται και τι επιθυμεί το άλλο άτομο στη σχέση σας. Αν μπορείτε να διακρίνετε τα σημάδια που σας φανερώνουν αν το άλλο άτομο είναι παράφορα ερωτευμένο ή αισθάνεται αληθινή αγάπη, τότε μπορείτε να κρίνετε πώς θέλετε να συνεχίσετε προκειμένου να αποφύγετε οδυνηρές εκπλήξεις και στεναχώριες. Θυμηθείτε ότι η εξελικτική βιολογία μας λέει ότι ο παράφορος έρωτας είναι ‘καλωδιωμένος’ να διαρκεί περίπου δύο χρόνια (βιολογικά όσο χρειάζεται για δυο ζώα να είναι μαζί και να φροντίζουν το μικρό τους μέχρι να γίνει αυτόνομο…).
Υπάρχουν όμως τρόποι για να ξεχωρίσει κανείς αν πρόκειται για παράφορο έρωτα ή για αληθινή αγάπη;
Τα σημάδια του παράφορου έρωτα
  • Βλέπεις τον άλλο ως το τέλειο άτομο
  • Θέλεις να ικανοποιήσεις τις ανάγκες σου
  • Εξαντλείς όλο σου το χρόνο με το άλλο άτομο
  • Παραμελείς τις φιλικές σου σχέσεις
  • Αποκτάς εξάρτηση από το άλλο άτομο
  • Ζηλεύεις
  • Η σχέση έχει μικρή διάρκεια
  • Η απόσταση ή άλλες δυσκολίες τερματίζουν τη σχέση
  • Υπάρχουν συχνοί και έντονοι καυγάδες
Τα σημάδια της αγάπης
  • Βλέπεις τα ελαττώματα του άλλου ατόμου, αλλά εξακολουθείς να το αγαπάς
  • Θέλεις να ικανοποιήσεις τις ανάγκες του άλλου ατόμου
  • Έχεις χρόνο για φίλους και συγγενείς
  • Δίνεις το χρόνο που χρειάζεται για να κτιστεί η σχέση
  • Υπάρχει εμπιστοσύνη και κατανόηση, άρα λιγότερη ζήλεια και λιγότεροι καυγάδες
  • Η σχέση επιβιώνει παρά την απόσταση που μπορεί να υπάρχει ή άλλα εμπόδια
  • Υπάρχουν λίγοι και όχι σοβαροί καυγάδες
  • Οι λίγοι καυγάδες χαλυβδώνουν τη σχέση
Αγάπη και αποδοχή του εαυτού
Η πραγματική αγάπη έχει να κάνει με τη βασική αγάπη και αποδοχή του εαυτού μας. Μόνο όταν κάποιος έχει βρει τον εαυτό του και είναι σε ισορροπία και αρμονία με τον εαυτό του μπορεί να αγκαλιάσει –κυριολεκτικά και μεταφορικά!- το άλλο άτομο στη σχέση όπως ακριβώς είναι αυτό. Επίσης, όταν κανείς έχει αποδεχτεί και αγαπά τον εαυτό του μπορεί να βρει αγάπη στη ζωή του πολύ πιο εύκολα.
health.in.gr
ΔΙΑΛΟΓΟΣ
ΠΡΟΒΟΛΗ ΒΙΝΤΕΟ: Οι μαθητές συζητούν για το θέμα της σχολικής βίας
ΣΥΖΗΤΗΣΗ
1. Σε τι χρησιμεύει ο διάλογος;
2. Ποιοι είναι οι κανόνες για τη διεξαγωγή ενός σωστού διαλόγου;
3. Ποια προβλήματα εμποδίζουν το διάλογο και πότε γίνεται αυτός αναποτελεσματικός;
ΚΕΙΜΕΝΑ: Α: Χρ. Μαλεβίτση, Διάλογος και αλήθεια.  Β: Ι. Ευαγγέλου, Συζητούν οι Έλληνες; 
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ: 
ΓΙΑ ΤΟ Α ΚΕΙΜΕΝΟ
1. Ποια είναι η συμβολή του διαλόγου  στην εύρεση της αλήθειας;
2. Σε ποιες περιπτώσεις δεν καταφέρνουμε να φτάσουμε στην αλήθεια, μέσω του διαλόγου;
3. Ποια είναι η σχέση του διαλόγου με τα δημοκρατικά καθεστώτα;
ΓΙΑ ΤΟ Β ΚΕΙΜΕΝΟ
1. Γιατί ο Έλληνας θεωρείται κακός συζητητής σύμφωνα με τον συγγραφέα;
2. Γιατί είναι απαραίτητος ο διάλογος μεταξύ των γενεών;
3. Σε ποιο συμπέρασμα καταλήγει ο συγγραφέας;
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ
1. Να βρείτε τους τρόπους συνοχής μεταξύ των παραγράφων των 2 κειμένων.
2. Να βρείτε ένα επιχείρημα στο Α κείμενο και να το αναλύσετε στα επιμέρους στοιχεία του (σελ. 70 σχ. Βιβλίου)
3. Να βρείτε τα δομικά στοιχεία της 1ης παραγράφου του Β κειμένου.
4. Να βρείτε τον τρόπο ανάπτυξης της 3ης παραγράφου του Α κειμένου.
5. Να βρείτε τα συνώνυμα των λέξεων: εύρεση, αναμφισβήτητα, φραγμός, αμείλικτα, κατάρτιση, διεξαγωγή, στείρα, θεμελιακό.
6. Να βρείτε τα αντώνυμα των λέξεων: δημόσιες, επιστρατεύω, ανατρέπω, διακόπτω, λογικό, πολιτισμένη, αμοιβαία.
7. διεξαγωγή, συμβολή: Να σχηματίσετε 10 (5+5) σύνθετες λέξεις με το ίδιο β΄συνθετικό με τις παραπάνω.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΙΚΟ ΕΙΔΟΣ
1. Από τα δύο κείμενα ποιο έχει πιο απλό και καθημερινό ύφος και ποιο δοκιμιακό ύφος και λογιότερο λεξιλόγιο (να τεκμηριώσετε την άποψή σας με αναφορές στα κείμενα).
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ
1. Ποια είναι τα πνευματικά ενδιαφέροντα και οι πολιτικές πεποιθήσεις του Α΄ συγγραφέα;
2. Ποιες είναι οι κοινωνικές εμπειρίες του Β΄ συγγραφέα και το μορφωτικό του επίπεδο;
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΛΟΓΟΥ
1. Παρακολουθείς μια πολιτική εκπομπή, όπου ο διάλογος γίνεται με διαπληκτισμούς και φωνασκίες. Γράψε μια επιστολή διαμαρτυρίας στο τηλεοπτικό κανάλι. (350-450 λ)
2. Γράψε το διάλογο μεταξύ δύο συνομιλητών που υποστηρίζουν αντίθετες απόψεις πάνω στο θέμα της ευθανασίας ή της θανατικής ποινής. (350-450λ)
3. Ο Διευθυντής και ο Σύλλογος καθηγητών του σχολείου σου εμποδίζουν συστηματικά τη λειτουργία του θεσμού των μαθητικών κοινοτήτων. Γράψε μια αναφορά για τον Συνήγορο του παιδιού. (350-450λ)
4. Σε ομιλία σου προς τη σχολική κοινότητα, στα πλαίσια ημερίδας με θέμα ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, αναφέρεσαι στη θέση που έχει ο διάλογος σήμερα μέσα στο σχολικό περιβάλλον, με βάση την εμπειρία σου, και προτείνεις τρόπους για να ασκούνται αποτελεσματικά οι μαθητές στη διεξαγωγή του διαλόγου. (350-450 λ)
5. Χωριστείτε σε 4 ομάδες και παρουσιάστε σε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης 3 τομείς του διαλόγου: 1. ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 2. ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗ 3. ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ (350-450 λ
ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑ
ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
1. Προβολή 2 βίντεο: Απόσπασμα ελληνικής κωμωδίας με θέμα «ξένες γλώσσες» και ομιλία νεαρής σε διεθνές φόρουμ για το περιβάλλον,  στα αγγλικά.
2. Ομιλίες-συζήτηση με καθηγητές ξένων γλωσσών  στα αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά για τη χρησιμότητα εκμάθησης των αντιστοίχων γλωσσών.
ΓΡΑΠΤΟΣ ΛΟΓΟΣ
ΚΕΙΜΕΝΑ: σελ. 77-80, 82-83 σχολικού βιβλίου
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
1. Για ποιους λόγους πρέπει να μαθαίνουν γενικά οι άνθρωποι ξένες γλώσσες;
2. Ποιοι λόγοι κάνουν πιο επιτακτική αυτή την ανάγκη α) για το σύγχρονο άνθρωπο και β) για μας τους Έλληνες;
3. Τι εννοούμε συνήθως λέγοντας πως ξέρουμε καλά μια ξένη γλώσσα;
4. Με ποια κριτήρια καθορίζεται συνήθως ο βαθμός γλωσσομάθειας, τον οποίο κατακτούμε σε μια ξένη γλώσσα;
5.Ποια προβλήματα μπορεί να δημιουργηθούν στα σχολεία από τη διάκριση σε επίπεδα διδασκαλίας μιας ξένης γλώσσας;
6. Ποιες είναι οι θετικές συνέπειες της επιπεδοποίησης στη διδασκαλία μιας ξένης γλώσσας;
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ
1. Να βρείτε τους τρόπους σύνδεσης των παραγράφων του Α΄κειμένου
2. Να βρείτε τα δομικά στοιχεία της 2ης παραγράφου
3. Να βρείτε τον τρόπο ανάπτυξης της 3ης παραγράφου
4. Ποια ρηματικά πρόσωπα κυριαρχούν στο κείμενο και γιατί;
5. Ποιος ο λειτουργικός ρόλος της προμετωπίδας του κειμένου; (μότο)
6. Σε τι διαφέρει το ύφος των δυο τελευταίων παραγράφων του Β΄κειμένου και πού οφείλεται αυτό;
7. Ποιο είναι το επιχείρημα της ΟΛΜΕ εναντίον της επιπεδοποίησης στα μαθήματα ξένων γλωσσών; Πώς το αξιολογείτε;
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΙΚΟ ΕΙΔΟΣ
1. Τι είδους κείμενα είναι αυτά και πώς τα αναγνωρίσατε;
2. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του καθενός;
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ
1. Τι μαθαίνουμε για τη ζωή, τα ενδιαφέροντα και τις απόψεις του πρώτου συγγραφέα;
2. Μπορούμε να διακρίνουμε τη θέση της δημοσιογράφου στο δεύτερο κείμενο;
3. Με ποιο τρόπο προσπαθεί να διασφαλίσει την αντικειμενικότητα η δημοσιογράφος ;
4. Τι επιδιώκει ο συγγραφέας του πρώτου κειμένου; Το πετυχαίνει;
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΛΟΓΟΥ
1. Να μεταφέρετε περιληπτικά το περιεχόμενο του πρώτου κειμένου στο διαφημιστικό φυλλάδιο ενός φροντιστηρίου ξένων γλωσσών
2. Να αποδώσετε με συντομία το περιεχόμενο του δεύτερου κειμένου σε ραδιοφωνική εκπομπή σας.
3. Να γράψετε ένα άρθρο -απάντηση στο δεύτερο κείμενο υπερασπίζοντας την άποψη με την οποία συμφωνείτε και ανασκευάζοντας τα επιχειρήματα της άλλης πλευράς.
4. Είστε ικανοποιημένοι από τον τρόπο που διδάσκονται οι ξένες γλώσσες στα δημόσια σχολεία; Τι θα θέλατε να αλλάξει και πώς;
5. Να φέρετε ένα ξένο τραγούδι που σας αρέσει να ακουστεί στην τάξη και να δώσετε τη δική σας μετάφραση των στίχων του στους συμμαθητές σας.
6. Να φέρετε σε βίντεο μια συνέντευξη του αγαπημένου σας ξένου ινδάλματος και να τη μεταφράσετε απευθείας για τους συμμαθητές σας.
7. Να επιδιώξετε μια συνομιλία με κάποιον ξενόγλωσσο φίλο σας μέσω SKYPE την ώρα του μαθήματος.
8. Να υποδυθείτε τον εκπρόσωπο της ΟΛΜΕ ή της ΕΛΜΕ σε μια ομιλία σας κατά των επιπέδων στη διδασκαλία των ξένων γλωσσών
9. Να γράψετε έναν φανταστικό διάλογο μαθητών που διαφωνούν μεταξύ τους για το αν πρέπει να υπάρχουν επίπεδα στη διδασκαλία ξένων γλωσσών.
10. Να φέρετε ένα ξενόγλωσσο περιοδικό στην τάξη και να ενημερώσετε τους συμμαθητές σας για το περιεχόμενό του.

 


 
ΕΦΗΒΕΙΑ
ΠΡΟΒΟΛΗ ΒΙΝΤΕΟ: Η Αλφαβήτα της εφηβείας. (Β βαρεμάρα, Γ γονείς, Δ δίαιτα) http://www.youtube.com/watch?v=WTqETiU1_jI&feature=related
ΣΥΖΗΤΗΣΗ: Ποια είναι τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά της εφηβείας; Τι θα βάζατε πχ στο γράμμα Ε κλπ;
ΚΕΙΜΕΝΑ:Α) ΣΕΛ 123-125 Β) 127 του σχολικού βιβλίου
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ
1 Στο Α κείμενο η εφηβεία παρομοιάζεται με γέννηση και ο έφηβος με αστακό. Γιατί;
2 Ποιος παρομοιάζεται με μουγγρί και γιατί;
3 Ποιος ο ρόλος των γονιών και ποιος της παρέας για τον έφηβο, σύμφωνα με το Α κείμενο;
4 Πώς βλέπουν τον εαυτό τους και πώς τους ενήλικες οι έφηβοι του Β κειμένου;
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ
1 Να βρείτε στο Α κείμενο από μία παράγραφο που αναπτύσσεται: α) με ορισμό, β) με αιτιολόγηση, γ)με παράδειγμα και δ) με αναλογία.
2 Ποια η σημασία της λέξης «βγαίνω» σύμφωνα με το Α κείμενο και ποιες άλλες μεταφορικές σημασίες της λέξης μπορείτε να βρείτε;
3 Ποιο ρηματικό πρόσωπο κυριαρχεί στο κείμενο Α και γιατί;
4. Να βρείτε στο κείμενο Β στοιχεία  προφορικού λόγου (σελ.98-99 βιβλίου)
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
1 Ποια η στάση του συγγραφέα του Α κειμένου απέναντι στους εφήβους;
2 Σας φαίνεται ειλικρινής;
3. Νομίζετε ότι γνωρίζει καλά τα θέματα της εφηβείας;
4 Ποια η γνώμη σας για τον καθένα από τους εφήβους του Β κειμένου; Ποιος σας φαίνεται πιο κοντινός και γιατί;
 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΙΚΟ  ΕΙΔΟΣ
1 Το Α κείμενο είναι απόσπασμα από ένα βιβλίο ψυχολογίας. Είναι ένα επιστημονικό βιβλίο κατά τη γνώμη σας ή απευθύνεται στο ευρύ κοινό; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.
2. Ποια στοιχεία του Β κειμένου μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για συνέντευξη;
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΛΟΓΟΥ
1 Να γράψετε και τη δική σας μαρτυρία ως συνέχεια του κειμένου Β
2 Να γράψετε ένα ιμέιλ σε έναν από τους εφήβους του Β κειμένου για να εκφράσετε την άποψή σας για τα λεγόμενά του
3 Να βρείτε κι εσείς μια παρομοίωση για την εφηβεία, όπως στο κείμενο Α και να την αναπτύξετε με αναλογία
4. Γράψτε κι εσείς ένα θεατρικό κείμενο για ένα γράμμα του αλφαβήτου που να συνδέεται με την εφηβεία
5  Το παρακάτω σημείωμα είναι μια παρουσίαση του βιβλίου από το οποίο είναι ανθολογημένο το κείμενο Α
Περιγραφή
Το βιβλίο αυτό δίνει ιδέες που σαν βγάζουν από δύσκολες καταστάσεις, μιλά για πράγματα της καθημερινής ζωής που πολύ συχνά αποσιωπούνται ή έχουν δυσάρεστες συνέπειες: για τη φιλία, την αγάπη, τη σεξουαλικότητα, για τη βία, τα ναρκωτικά, την ντροπή, για τους γονείς και τους ενήλικους. Επισημαίνει τις παγίδες και δίνει δυνάμεις που βοηθούν να κάνετε επιλογές, να αναλάβετε κινδύνους που οδηγούν στην υπευθυνότητα και την αυτονομία. Επίσης βοηθά τους γονείς ν' αποκοπούν από τα παιδιά τους με λιγότερο πόνο και περισσότερο σεβασμό.
Νομίζετε ότι καταφέρνει να προκαλέσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη;
6 Πώς θα διαφημίζατε εσείς αυτό το βιβλίο: α) για ένα νεανικό περιοδικό και β) για την τηλεόραση;
7 Νομίζετε ότι το σχολείο είναι προσαρμοσμένο στις ανάγκες της εφηβικής ηλικίας; Τι προτάσεις θα διατυπώνατε προς αυτή την κατεύθυνση, για να συμπεριληφθούν σε ένα Νόμο Πλαίσιο για το Νέο Λύκειο ;
8 Αν μπορούσατε να συμβουλεύσετε τους γονείς εφήβων που αντιμετωπίζουν προβλήματα στις σχέσεις τους με τα παιδιά τους, τι θα τους λέγατε; (Προσχεδιασμένη ομιλία σε σχολή γονέων)


 

 
AΦΗΓΗΣΗ
ΠΡΟΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ
1. Λαζόπουλος ανέκδοτο http://www.youtube.com/watch?v=FCNGQUPccOM&feature=related
2 Μια αφήγηση θρησκευτική http://www.youtube.com/watch?v=OsBVQDpuxZ0
3 ιστορική μαρτυρία Κορθιανού 
4. επεισόδια στην Αθήνα
1.Τι είδους προφορικές αφηγήσεις χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητά μας;
2.Αφηγηθείτε: α) ένα ανέκδοτο β) ένα αστείο περιστατικό από μια εκδρομή ή από την τάξη
γ) ένα λυπηρό γεγονός που σας συνέβη πρόσφατα
3.Δραματοποιήστε ένα επεισόδιο από τη σχολική ζωή που να περιλαμβάνει διαφορετικής σκοπιάς αφηγήσεις: πχ  μια αξιόποινη πράξη μαθητή όπως την αφηγείται ο ίδιος, οι συμμαθητές του, το 15μελές, οι καθηγητές.
ΚΕΙΜΕΝΑ
Α :ΣΕΛ. 230 σχολ. Βιβλίου και Β:232-33
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ
Για το κείμενο Α
1 Ποιο γεγονός  συνέβη σ’ αυτό το Γυμνάσιο της Θεσσαλονίκης την πρωταπριλιά;
2 Ποια πρόσωπα εμπλέκονται σ’ αυτό και πώς το αντιμετώπισαν;
Για το κείμενο Β
1 Πού οφείλεται η καταναλωτική υστερία των Αθηναίων ;
2. Γιατί δεν αγοράζουν λαχανικά και φρούτα;
3. Πώς δικαιολογείται ο τίτλος της είδησης από το περιεχόμενο της αφήγησης;
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ  ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ
1.  Σε ποιους χρόνους κυρίως βρίσκονται τα ρήματα του Α κειμένου και γιατί;
2. α) Οι παρακάτω λέξεις/φράσεις να αντικατασταθούν από άλλες λιγότερο επίσημες και καταλληλότερες για προφορικό καθημερινό λόγο:
Κατευθύνθηκα, ομαδική αποχή, προσποιητή απορία, συγκαλέσετε συνεδρίαση του συλλόγου, να επιληφθεί του θέματος
3. Να μεταγράψετε το κείμενο των μαθητών σε επισημότερο ύφος.
4. Να βρείτε τα δομικά στοιχεία της αφήγησης στο Β κείμενο και να τα παρουσιάσετε σε ένα σχεδιάγραμμα
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΙΚΟ ΕΙΔΟΣ
1. Τι είδους κείμενο είναι το Α και ποια είναι τα χαρακτηριστικά του, στη δομή και στο ύφος.
2. Ποια είναι τα γνωρίσματα του δημοσιογραφικού κειμένου Β
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ
1. Να παρουσιάσετε το γεγονός του Α΄κειμένου ως είδηση, γράφοντας ένα κείμενο όπως το Β’
2. Να βρείτε τον τύπο που έπεσε πάνω στην τζαμαρία και να καταγράψετε τη μαρτυρία του σε συνέντευξη
3.  Να υπερασπίσετε σε ομιλία σας προς το Σύλλογο καθηγητών τους συμμαθητές σας  του Α κειμένου
4. Να  γράψετε μια ανοιχτή επιστολή διαμαρτυρίας για την συμπεριφορά των καταναλωτών του Β΄κειμένου
5. Να αφηγηθείτε  γραπτά ένα περιστατικό της σχολικής σας ζωής για να δημοσιευθεί στη σχολική εφημερίδα.
6. Να αφηγηθείτε ένα αθλητικό γεγονός του σχολείου.
7. Γράψτε ένα μικρό διήγημα( αστυνομικό, κοινωνικό, επιστημονικής φαντασίας, ηθογραφικό κλπ).
8. Ζητήστε από κάποιο συγγενικό  ή φιλικό σας πρόσωπο να σας  αφηγηθεί μια ενδιαφέρουσα ιστορία και καταγράψτε την αυτούσια.

 


 
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ- ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
Προβολή βίντεο: α) διαφήμιση-ιπποπόταμος, β) παλιές κωμωδίες Χατζηχρήστος μπακαλόγατος- Κωνσταντίνου προφιτερόλ  γ) αγγελία: πωλείται ξενοδοχείο, δ) Μαλβίνα- σάτιρα επιδείξεων μόδας ε) Πώς να ζωγραφίσετε έναν κλόουν στον υπολογιστή, βίντεο οδηγιών.
ΣΥΖΗΤΗΣΗ: 1.Περιγραφή: Τι περιγράφουμε, πώς περιγράφουμε, για ποιο σκοπό, σε ποιες περιστάσεις, με ποια οπτική γωνία;
2. Αν αλλάζαμε λίγο τις παραπάνω περιγραφές;
Α. Πώς θα περιέγραφε την τροφαντή νύφη της διαφήμισης κάποιος που του αρέσουν οι γεματούλες;
Β. Τι ζητάει από τον μπακαλόγατο η πελάτισσα στο τηλέφωνο; Παίξε το ρόλο.
Γ. Διαφήμισε το γλυκό που παρήγγειλε ο Κωνσταντίνου για μια ραδιοφωνική εκπομπή
Δ. Πώς θα περιέγραφε η Μαλβίνα το ξενοδοχείο της αγγελίας;
Ε. Πώς θα περιέγραφε την επίδειξη μόδας μια ρεπόρτερ ενός περιοδικού μόδας;
ΣΤ. Εξηγήστε μου πώς να βάλω την αγαπημένη μου μουσική στο καινούριο μου mp3. (Δεν έχω ιδέα)!
ΓΡΑΠΤΟΣ ΛΟΓΟΣ
ΚΕΙΜΕΝΑ: Παπανούτσου, Ο άνθρωπος και το φόρεμα σελ. 192-193
Dick Hebdige , Υποκουλτούρα, το νόημα του στιλ σελ.195
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
1 Ποια είναι η σημασία της αμφίεσης σύμφωνα με το Α κείμενο;
2. Ποια στοιχεία της προσωπικότητας μπορούμε να μαντέψουμε από την εξωτερική εμφάνιση, σύμφωνα με τον Ε. Παπανούτσο;
3. Ποια ήταν τα γνωρίσματα του στιλ Πανκ, σύμφωνα με το Β΄κείμενο;
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ
1. Ποια είναι η θέση του συγγραφέα του Α΄κειμένου και πώς την αποδεικνύει;
2. Στο παράδειγμα του ιατρείου να μετατρέψετε την ενεργητική σε παθητική σύνταξη και να βρείτε τι αλλάζει στο ύφος του κειμένου.
3. Να βρείτε τις λόγιες λέξεις της τελευταίας (ξεχωριστής) παραγράφου στη σελ. 193 και να τις  αντικαταστήσετε με πιο απλές και κατανοητές για έναν λιγότερο μορφωμένο αναγνώστη.
4. Να βρείτε τα εκφραστικά μέσα με τα οποία γίνεται η περιγραφή του πανκ στο Β΄κείμενο
ΚΕΙΜΕΝΙΚΟ ΕΙΔΟΣ
1. Να συγκρίνετε τα δυο κείμενα ως προς το ύφος και να ξεχωρίσετε: α) το πιο σύγχρονο β) το πιο θεωρητικό-δοκιμιακό γ) το πιο εξειδικευμένο ως προς το θέμα της ενδυμασίας δ) το πιο διδακτικό ε) το πιο κατάλληλο να δημοσιευθεί στον τύπο στ) το πιο διαχρονικό ζ) το πιο περιγραφικό η) το πιο στοχαστικό.
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ
1. Να περιγράψετε ένα σύγχρονο στιλ ντυσίματος, συνεχίζοντας το κείμενο Β΄.
2. Να διαλέξετε έναν χαρακτήρα από αυτούς που αναφέρονται στην τελευταία παράγραφο του κειμένου Α΄ και να φανταστείτε  τον τρόπο που ντύνεται, συνεχίζοντας το κείμενο.
3.  Νομίζετε ότι μπορούμε να καταλάβουμε τον χαρακτήρα ενός ανθρώπου από το σπίτι του; Γράψτε ένα κείμενο όπως το Α΄ με τίτλο ο άνθρωπος και το σπίτι.
4. Να γράψετε μια διαφήμιση ρούχων που να απευθύνεται σε νέους της ηλικίας σας. Μπορείτε να την εμπλουτίσετε με σκίτσα ή φωτογραφίες.
5. Να γράψετε ένα άρθρο για το μπλογκ του σχολείου με θέμα τον τρόπο που ντύνονται οι νέοι σήμερα, απαντώντας στα ερωτήματα: α) Ποιες είναι οι προτιμήσεις τους και από πού επηρεάζονται; β) Ποια είναι τα προβλήματα που σχετίζονται με το ντύσιμο; γ) Τι θα προτείνατε για να ξεπεραστούν αυτά τα προβλήματα;
6. Γράψτε έναν φανταστικό χιουμοριστικό διάλογο μεταξύ των δύο συγγραφέων με θέμα το καλόγουστο ντύσιμο.
7. Να στείλετε ένα γράμμα σε κάποιον που υποστηρίζει την άποψη ότι το ντύσιμο δείχνει το χαρακτήρα του ανθρώπου, εκφράζοντας τις αντιρρήσεις σας με επιχειρήματα.


 και αυτό

Με τον Μάνο Λοΐζο, το 1979

  Στον Άη Γιώργη στου Φαράλη, είδα το Μάνο Λοΐζο, τον Απρίλιο του 1979. Ήταν Δευτέρα του Πάσχα και είχε έρθει με την παρέα του Γιώργου του Δ...