Saturday, May 16, 2009

Το θέμα της έκθεσης στις πανελλήνιες.


Πήγα και φέτος στις πανελλήνιες ως επιτηρήτρια. Πιθανόν από του χρόνου δεν θα ξαναέχω αυτή την ευκαιρία, γιατί θα διδάσκω στο μοναδικό λύκειο της περιοχής μου.
Είναι πολύ χρήσιμη εμπειρία η επιτήρηση για έναν καθηγητή που διδάσκει στο λύκειο. Είδα και κατάλαβα πολλά στα πέντε αυτά χρόνια που παρακολούθησα από κοντά την αγωνία των μαθητών, την ανταπόκρισή τους στα θέματα της ειδικότητάς μου, τα γραπτά που ξεχώριζαν είτε για την τελειότητά τους είτε για τις βασικές αδυναμίες τους. Μέσα από όλο αυτό διέκρινα τα δικά μας λάθη, των διδασκόντων, ιδίως στα μαθήματα της ειδικότητάς μου. Μαθητές με καλό επίπεδο ελληνικών, με συγκροτημένη σκέψη και καλή προετοιμασία, να κουβαλάνε μαζί τους έτοιμες σημειώσεις έκθεσης με υπογραμμίσεις και να τις παπαγαλίζουν σαν ιστορία. Μαντεύετε ασφαλώς το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας. Εκθέσεις-κονσέρβες, στις παρυφές του θέματος ή και εντελώς έξω από αυτό, ύφος και δομή ακατάλληλα για το είδος του κειμένου που ζητείται, διδακτισμός, φρονηματισμός, κομφορμισμός συνταξιούχου γυμνασιάρχη κι όχι δεκαοχτάχρονου εφήβου.

Συχνά παρατηρείται πολλοί μαθητές να καταστρέφουν τα σχολικά τους βιβλία στα προαύλια των σχολείων κατά το τέλος του σχολικού έτους. Σε άρθρο που θα δημοσιευθεί στη σχολική σας εφημερίδα να αιτιολογήσετε το παραπάνω φαινόμενο και να αναφερθείτε στους τρόπους που θα συμβάλουν στην αρμονική συνύπαρξη του βιβλίου με τα ηλεκτρονικά μέσα πληροφόρησης και γνώσης (500-600 λέξεις).

Αυτό ήταν το φετινό θέμα έκθεσης. Κατά τη γνώμη μου ενδιαφέρον και εύκολο ως προς το πρώτο ζητούμενο,το γιατί οι μαθητές καταστρέφουν τα σχολικά τους βιβλία. Ένα ερώτημα που μπορεί να λάβει απαντήσεις μέσα από τις εμπειρίες των μαθητών, καθόλου ακαδημαϊκό, που λογικά δεν θα υπήρχε υποψήφιος που να μην μπορεί να δώσει έστω και μία απάντηση πειστική: Δεν μας αρέσουν τα βιβλία, μας κάνουν δύσκολη τη ζωή με την παπαγαλία τους, τα συνδέουμε με ορισμένους απαράδεκτους δασκάλους, θέλουμε να γιορτάσουμε το τέλος της σχολικής καταπίεσης κλπ κλπ. (Ακόμα και η γυριστρούλα μπορεί να θυμηθεί με τι χαρά έκανε φύλλο φτερό το μισητό βιβλίο της γεωμετρίας, γυρνώντας σπίτι μετά την τελευταία άκαρπη εξέταση, πριν από 30 τόσα χρόνια. Κι ακόμα νιώθω αυτή τη χαρά που δεν εξετάζομαι πια στη γεωμετρία!)
Άρθρο σε σχολική εφημερίδα θα έγραφαν. Μαθητές θα το έγραφαν. Σε μαθητές θα απευθύνονταν. Κι όμως... Πόσοι μικροί Παπανούτσοι αγόρευσαν προχθές δεν φαντάζεσθε. Τι για την αξία του βιβλίου, τα φασιστικά καθεστώτα, τα καλά της γνώσης, την τεχνολογία και την αρνητική επίδρασή της, δεν εκτοξεύθηκε ως μύδρος κομπορρημοσύνης επί δικαίων και αδίκων, δε λέγεται. Σκεπτόμουν και γελούσα μόνη μου, τι υποδοχή θα είχε ένα τέτοιο άρθρο σε μια σχολική εφημερίδα. Πού θα πήγαιναν να κρυφτούν οι μικροί Ροβεσπιέροι. Αυτούς θα έκαιγαν, φοβάμαι, στις τελετές λήξης και ούτε που θα τους μπουγέλωναν να σβήσουν! Περιττό να αναφέρω βέβαια ότι όλες αυτές οι απαντήσεις ήταν εκτός θέματος, γιατί δεν τους ζητούσαν να εκφέρουν γνώμη επί του φαινομένου, απλώς να αναζητήσουν κάποια αίτια.
Ας έρθουμε τώρα στο δεύτερο, δύσκολο, κατά τη γνώμη μου, ερώτημα. Με ποιους τρόπους θα συνυπάρξει αρμονικά το βιβλίο με τα ηλεκτρονικά μέσα γνώσης και πληροφόρησης. Δύσκολο και το πέρασμα από το έθιμο της καύσης΄των σχολικών βιβλίων στο βιβλίο γενικά και στη σύνδεσή του με τα ηλεκτρονικά μέσα. Αρκετοί ομολογουμένως κατάφεραν εύκολα να τα συνδέσουν, αλλά εδώ σταματούν οι ευκολίες.
Θα ήταν πολύ ενδιαφέρον, οι συνάδελφοι διορθωτές να μας πουν τι οδηγίες διόρθωσης στο περιεχόμενο είχαν. Κανονικά,ηλεκτρονικά μέσα πληροφόρησης και γνώσης θεωρούνται και η τηλεόραση και το ραδιόφωνο, μόνο που ΟΛΟΙ περιορίστηκαν στον υπολογιστή και κυρίως στο διαδίκτυο.
Κι από δω αρχίζει το βατερλό.
Ελάχιστοι απάντησαν στο ερώτημα. Οι περισσότεροι μίλησαν: α) για την ανάγκη εφαρμογής νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία β) για το ότι το βιβλίο δεν θα αντικατασταθεί από τους υπολογιστές γ)για το πόσο οι υπολογιστές παρασύρουν τους νέους και δεν διαβάζουν βιβλία. Τίποτε για την ταμπακέρα. Πώς θα συνυπάρξουν αυτά τα δυο, υπάρχουν τρόποι;
Μπορεί το διαδίκτυο ή η τηλεόραση να προωθήσουν τη φιλαναγνωσία; Μπορεί η μετατροπή του βιβλίου σε ηλεκτρονικό να το κάνει πιο ελκυστικό και διαδραστικό; Μπορεί η σχολική τάξη να γίνει ο καταλύτης για αυτή τη συνύπαρξη; Μπορεί, τελικά, να επιβιώσει το βιβλίο με την παραδοσιακή του μορφή, δίπλα στο λάπτοπ, στην καλωδιακή τηλεόραση και στο ιντερνετικό ραδιόφωνο; Θα είχε ενδιαφέρον να ακούσουμε τις προτάσεις των νέων πάνω σ' αυτό. Είμαι σίγουρη ότι έχουν. Απλώς, δεν τις γράφουν στις εκθέσεις και μάλιστα στις πανελλήνιες.
Ας αναφερθώ τώρα στα εύκολα. Αυτά που και ο τελευταίος μαθητής μπορεί να κατέχει από τη Δευτέρα γυμνασίου. Άρθρο=τίτλος και όχι προσφώνηση σαν ομιλία. Άρθρο= αντικειμενικό ύφος και όχι δεύτερο ή πρώτο πρόσωπο και αποστροφές συναισθηματικού περιεχομένου. 600 λέξεις= περίπου- το πολύ- 6 παράγραφοι και όχι όσο πάει, όπως γράφαμε εμείς κάποτε. Δεν γράφουμε ποτέ χωρίς διερεύνηση θέματος, χωρίς συγκέντρωση και οργάνωση υλικού στο πρόχειρο, εκτός αν είμαστε ο...Τσέχωφ σε μικρογραφία. Τα πρόχειρα είχαν ή ολόκληρη την έκθεση ή μερικές σκόρπιες λέξεις ή τίποτα!
Και ρωτάω εγώ τώρα, η κακιά. Πώς γίνεται μαθητές που έχουν διδαχθεί 6 χρόνια έκθεση, που- κατά τεκμήριο- έχουν παρακολουθήσει και ακριβοπληρώσει δύο και τρία χρόνια φροντιστήριο και ιδιαίτερα, να μην κατέχουν αυτά τα βασικά; Τι τους μάθαμε; Τι τους μαθαίνουμε; Να αγορεύουν ηθικοδιδακτικά από καθέδρας και να πνίγουν κάθε ικμάδα πρωτοτυπίας, έμπνευσης, αυθεντικότητας, ζωντάνιας, στο λόγο και στη σκέψη;
Και για το αστείο του πράγματος:
Ποιοι έδωσαν τα δύο καλύτερα γραπτά;;;;
Κάθεστε;
Ένας "φαντάρος" και ένα "ξενάκι"!
Ο πρώτος με ρώτησε, όταν του έλεγχα τα στοιχεία, ποια είναι η ώρα αποχώρησης, με το καλημέρα σας. Στη σχετική απορία μου, μου απάντησε ότι είναι φαντάρος και ήρθε για άδεια. Του λέω τότε κι εγώ, δεν γράφεις και τίποτα να περάσει η ώρα; ΚΑΙ ΕΓΡΑΨΕ! Αχ, να είχα έναν τρόπο να το αντιγράψω! Ωραία ελληνικά, ουσιαστικές απαντήσεις, απολύτως σωστός στη δομή και στο επικοινωνιακό πλαίσιο. Και έφυγε στις 10! Φαίνεται στο στρατό δεν κάνουν ιδιαίτερα έκθεσης.
Και τώρα η δεύτερη έκπληξη με το ξενικό όνομα.
Ένα μικροκαμωμένο κοριτσάκι, με εκείνη την παλιά, ξεχασμένη πια, στερεοτυπική φιγούρα των παιδιών από άλλες χώρες. Έκανε κιόλας κάποιες "αυτονόητες" ερωτήσεις στην αρχή επί της διαδικασίας. Τι γράφουμε πάνω στην κόλλα, πού είναι το πρόχειρο. Σςςς οι άλλοι οι...άνετοι.
Ε, ομολογώ ότι δεν περίμενα να δώσει το ΚΑΛΥΤΕΡΟ γραπτό! Αστραφτερά ελληνικά, ωραία γράμματα, σωστό ύφος, δομή, περιεχόμενο, ευρηματικό τίτλο, μόνο λίγα ορθογραφικά λάθη πρόδιδαν τα κενά στην εκμάθηση της γλώσσας. Απάντησε αρκετά σωστά και στο β΄ ζητούμενο. Και κυρίως- ναι θα το πω με πλήρη επίγνωση- με ταλέντο! Το κείμενό του δημοσιεύσιμο σε οποιοδήποτε έντυπο, θα είχε διαβαστεί μονορούφι από τον πιο απαιτητικό αναγνώστη. (Αχ, να μπορούσα να σας το αντιγράψω!)
Αν ένα παιδί από άλλη χώρα, που στο σπίτι του δεν μιλάνε ελληνικά, μπορεί να γράφει έτσι, έχοντας- κατά τεκμήριο- πολύ λιγότερη ή και καθόλου φροντιστηριακή υποστήριξη, κάποιοι από μας πρέπει να σκεφθούν πολύ πριν να μπουν στο επόμενο μάθημα έκθεσης!

22 comments:

giorgos_st said...

Ειδικά η έκθεση πως είναι δυνατόν να διδάσκεται στα φροντιστήρια δεν θα το καταλάβω ποτέ.Αλλά και η αξιολογηση της κι'αυτό μεγάλο πρόβλημα. Εκεί που τώρα "σπουδάζω" βλέπω την ανεπάρκεια σε πρωτότυπη σκέψη και εκφορά λόγου καθημερινά, σκέψου πως τα παιδιά αυτά μπορεί και να είχαν αριστεύσει στην έκθεση όταν πρίν πολύ λίγα χρόνια έδωσαν πανελλήνιες.

gyristroula2 said...

Αλίμονο αν δεν μπορεί να διδαχθεί η παραγωγή κειμένου σε οποιοδήποτε σχολείο οποιασδήποτε χώρας, Γιώργο. Και, φυσικά, και διδάσκεται και αξιολογείται παντού στον κόσμο.
Εδώ, με το μαξιμαλισμό και το βερμπαλισμό που ενδημούν από συστάσεως ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος, έχουμε αναγάγει την έκθεση σε μέσο φρονηματισμού, λογοτεχνισμού της κακιάς ώρας, έχουμε κονσερβοποιήσει τη φυσική ροπή των παιδιών για γλωσσική έκφραση, διορθώνοντας ακόμα και το περιεχόμενο εκθέσεων στην πρώτη δημοτικού και τελικά την έχουμε κάνει το πιο μισητό μάθημα για τους μαθητές, γιατί σχεδόν ποτέ δεν ξέρουν τι θέλουμε από αυτούς και ούτε τους δείχνουμε πώς θα το πετύχουν.

Θανασης Ξ. said...

Καλημέρα Γυριστρούλα.

Ήθελα πραγματικά να'ξερα ποιά είναι τα κριτήρια με τα οποία επιλέγεται και στην συνέχεια αποφασίζεται το θέμα της έκθεσης στις πανελλήνιες.

Αυτός που το βάζει πώς επιλέγεται ο ίδιος ?
Έχουμε ελέγξει το IQ του ?
Έχει βεβαίωση από ψυχίατρο ?
Μπορεί άραγε να το αναπτύξει ο ίδιος ?
Και καλά, αυτός το επέλεξε, ΚΑΝΕΙΣ δεν τον έλεγξε ??
Φαντάζομαι πως υπάρχει κάποια επιτροπή εκεί. Το είδαν το θέμα όλοι και ΟΛΟΙ το ενέκριναν, σε ΚΑΝΕΝΑΝ τους δεν προκάλεσε έστω απορίες ?????
Πραγματικά, κι εγώ θα είχα μεγάλη περιέργεια να δώ τι οδηγίες, τι μπούσουλα θα δώσουν στους διορθωτές !!!!...

Τώρα, για την ουσία, για τον τρόπο διδασκαλίας της έκθεσης δεν μπορώ να έχω γνώμη, δεν ξέρω το θέμα.
Να αναφέρω , μόνο, ένα ..ανέκδοτο: Στον γιό μου (που είναι στην δευτέρα δημοτικού) συχνά η δασκάλα γράφει κάτω απ' τις εκθέσεις του:
'ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΕ, ΠΡΟΣΕΧΕ, ΔΕΝ ΓΡΑΦΟΥΜΕ ΟΠΩΣ ΜΙΛΑΜΕ'...

Πές μου τώρα εσύ Γυριστρούλα μου, τι στο καλό να εξηγήσω εγώ στο σπίτι στον Κωνσταντίνο, χα χα χα χα...

Την καλημέρα μου σε όλους..

gyristroula2 said...

Θανάση, πρώτα απ' όλα, θα μιλήσεις εγκαίρως, από την αρχή της χρονιάς, με τη δασκάλα του Κωνσταντίνου (να τον χαίρεσαι κιόλας επ' ευκαιρία, αύριο γιορτάζει) θα την παρακαλέσεις ευγενικά να αφήνει το παιδί να εκφράζεται ελεύθερα στο γραπτό του και ας του διορθώνει μόνο τα λάθη στη μορφή, αν θέλει. Και ναι...ανάλαβε δράση. Παίξε με το παιδί γράφοντας, μην περιμένεις να το κάνουμε εμείς αυτό, εμείς διορθώνουμε και βαθμολογούμε, έχουμε δουλειά.
Πχ, με την κόρη μου παίζαμε με ιστορίες που αρχίζαμε και τις τελειώναμε διαφορετικά η καθεμία, κάναμε "στρογγυλά τραπέζια" συζητήσεων τα καλοκαίρια, στα οποία εκτός από μένα και ένα φιλαράκι μου, συμμετείχαν η κόρη μου, οι γιοί του, και διάφορα άλλα συνομήλικα.
Ζήτα του ακόμα για...χρηστικούς λόγους κείμενα: για την υπόθεση ενός έργου, την περιγραφή ενός γκολ που έχασες, μια πλάκα που έκανε με φίλους κλπ.
Μην τρομάζεις, ωραία θα είναι.

Θανάση, αυτοί που βάζουν τα θέματα είναι σαν κι εμάς που νομίζουμε πως διδάσκουμε ή που νομίζουμε πως αξιολογούμε την έκθεση. Ερασιτέχνες και αυτοδίδακτοι. Θέμα τύχης να είναι σαφές το θέμα, να έχει συνοχή. Κατά τα άλλα, αξιολογούμε τη σαφήνεια και τη συνοχή των εκθέσεων των μαθητών μας.

meril said...

Και να πω το ξαναειπωμένο πως στην Α΄γυμνασίου είχα 10; (στα Νέα Ελληνικά)
Κι αυτό συνεχίστηκε 12, 13, ...μέχρι που ένας καθηγητής μου καλή του ώρα με άφησε να γράψω όπως ήθελα και ηρέμησα κι εγώ και έγραψα!

Καλό απόγευμα και καλό κουράγιο σε παιδιά γονείς και εκπ/κούς

gyristroula2 said...

Ευλογία που εσύ ακριβώς έγινες δασκάλα και αγαπάς το γράψιμο, μεριλού!

Οπτασία... said...

Καμία πρωτοτυπία στο θέμα της έκθεσης. Αλλά τι άλλο να σχολιάσουν? Ποιος να θίξει κάτι διαφορετικό? Την οικονομία μήπως? Τον πόλεμο? Την πολιτική? Τη δικαιοσύνη? Τη βία? Χα-χα-χα...Δε μας συμφέρει να μιλήσουν οι μαθητές...σίγουρα έχουν πολλά να πουν...!!! Τίποτα πιο πρωτότυπο δεν έιχατε να μας προβληματίσετε? Ειδικά αυτό πια με την τεχνολογία! Λες και δε συμβαίνει τίποτα άλλο στον 21ο αιώνα πέρα από την τεχνολογική πρόοδο! Αλλά η άποψή μου δεν έχει σημασία...
Ο καθένας μπορούσε να γράψει κάτι, εν τούτοις. Αυτό όμως που συζήτησα με φίλους και με προβλημάτισε είναι ότι το θέμα αναφέρει "Συχνά παρατηρείται πολλοί μαθητές..."...Μιλάει σχεδόν απόλυτα για ένα φαινόμενο που -τουλάχιστον από προσωπική μου εμπειρία- αποτελεί περισσότερο "ξεπερασμένη" μόδα...Δε νομίζω ότι είναι τόσο συχνό και κατά κάποιον τρόπο το θέμα θίγει, γίνεται προκλητικό. Αλλά ας μην υπερβάλλω, άλλωστε δε θα κρίνουμε τη θεματολογία τώρα...
Παρατηρώντας τις πανελλήνιες, από μακριά τώρα πλέον, συνειδητοποιώ πόσο "αιχμάλωτους" μας θέλουν κατά τη διάρκεια της λυκειακής ζωής. Πόσο κατευθυνόμενοι είμαστε, ρομποτάκια που μόλις πατήσεις το "οn" θα ανάψει η οθόνη...θα πληκτρολογήσεις μια λέξη πχ "τεχνολογία" και θα ακούσεις το γνωστό παπαγαλάκι να λέει το ποιηματάκι του "διεύρυνση γνωστικών οριζόντων, πλουραλισμός απόψεων, επικοινωνία, αποξένωση, παραγκωνισμός δασκάλου-βιβλίου, εξοικονόμηση χρόνου μπλα, μπλα μπλα..."...Μα γιατί δε βρέθηκε κανείς να μας αφήσει να σκεφτούμε? Να κρίνουμε? Να μάθουμε μέσα από τη δική μας αποκλειστικά σκέψη και έκφραση? Αφήνουμε ξαφνικά τον ωραιοποιημένο κόσμο του σχολείου και καλούμαστε να ανταπεξέλθουμε σε μια ζωή που για να επιβιώσεις πρέπει να μπορείς να σκέφτεσαι και να κρίνεις! Νομίζουμε πως περνώντας με επιτυχία από τις συμπληγάδες-πανελλήνιες, έχουμε γίνει θεοί και είμαστε έτοιμοι να κατακτήσουμε τον κόσμο! Μα πώς? Με τι εφόδια? Τι υπόβαθρο?
Εγώ προσωπικά στο σχολείο μου -που να συμπληρώσω εδώ πως το θεωρώ από τα ελάχιστα οργανωμένα σχολεία της χώρας- στο μάθημα της έκθεσης σπανίως συζητούσαμε...Διαβάζαμε ένα κείμενο από το βιβλίο πάντα(οφείλω να ομολογήσω ότι τα κείμενα ήταν αρκετά καλά, αλλά ποτέ δεν πρέπει να μένεις εκεί..) και μετά κάναμε την περίληψη...Ψάχναμε "τι θέλει να πει ο ποιητής"...Ή τη δομή: θεματική πρόταση, σχόλια, κατακλείδα ήταν ο συνδυασμός της επιτυχίας. Παίρναμε το κείμενο, το αναποδογυρίζαμε, το ξεζουμίζαμε, σπρώχναμε λίγο από δω-λίγο από κει, ψάχνοντας ανάμεσα στα γράμματα μπας και κρύβεται κάπου δίπλα στην τελεία αυτό το "τι θελει να πει ο ποιητής", ή μήπως πίσω απ'την παρένθεση? Μέσα στα εισαγωγικά ίσως?...
Και η μοναδική ευκαιρία για εποικοδομητικό διάλογο που είχαμε, έμπαινε μέσα στο ντοσιέ μας μαζί με τα υπόλοιπα ως "δουλειά για το σπίτι"...Δε με νοιάζει τι θα κάνεις στήσου στον καθρέφτη και μίλα με την απέναντί σου...
Αλήθεια σας λέω! Ολόκληρες συζητήσεις που μας φώναζαν να ασχοληθούμε μαζί τους, εγκλωβισμένες σε 2 κόλλες χαρτί γραμμένες από την καθηγήτρια φυσικά (Μα τι λέω? Από ένα βοήθημα ήταν..από αυτά τα θαυματουργά που κυκλοφορούν), ως "συμπληρωματικές ιδέες για μελέτη στο σπίτι". Πρώτα το topic και μετά μια στίβα επιχειρήματα, θετικά-αρνητικά, αίτια-λύσεις...
Και μια φορά που τόλμησα να ρωτήσω "Γιατί δεν τα συζητάμε στην τάξη αυτά?", πήρα ως απάντηση "Δεν προλαβαίνουμε...έχουμε να βγάλουμε όλοκληρη ύλη!"...
Μετά αναρρωτιέστε γιατί καταφεύγουμε στα ιδιαίτερα...Εκεί τουλάχιστον πληρώνουμε και συνεπώς η γνώμη μας μετράει...Εκεί έχουμε καταντήσει...
Σ'αυτό το καλούπι φτιάχνεται λοιπόν ο μαθητής που θα μπει στο πανεπιστήμιο, θα ψηφίσει, θα γίνει ενεργός πολίτης και θα διαπρέψει!
Ανεπαρκής, στείρα, πρόχειρη, μηχανική, εμπορευματοποιημένη εκπαίδευση!


Υ.Γ. : Ζητώ συγνώμη για τη φλυαρία μου...

gyristroula2 said...

Oπτασία, είσαι αποκάλυψη! Και νόμιζα πως σε ξέρω, αλλά τώρα κατάλαβα πως δεν σε είχα ποτέ μαθήτρια.
Αν αυτός ο τρόπος που εφαρμόζεται στο σχολείο, ο κονσερβοποιημένος, είχε έστω κάποια υποφερτά αποτελέσματα σε επίπεδο εξετάσεων, θα μπορούσα να τον δικαιολογήσω. Παίζεται σ' αυτές, αν όχι το μέλλον,τουλάχιστον μια κατεύθυνση προς αυτό οπωσδήποτε, για πολλά παιδιά. Λογικό να θέλουν να τα βοηθήσουν οι καθηγητές τους, έστω και εις βάρος της ουσίας. Τελικά όμως ΔΕΝ ΑΠΟΔΙΔΕΙ το σύστημα! Δεν γράφουν καλά, ούτε οι κατά τεκμήριο καλοί μαθητές. Η αλήθεια είναι ότι κατηγορούνται οι διορθωτές, αλλά εδώ θα πω ότι με βάση αυτά που έχω δει στις πανελλήνιες αυτά τα χρόνια, μάλλον επιεικείς είναι στη βαθμολογία τους.
Έχουμε όλοι, μικροί μεγάλοι, αποδεχτεί ότι ένα παιδί αστέρι στα μαθηματικά, στη φυσική, με άρτια γνώση ελληνικών, με ιδέες και λόγο, είναι περίπου νομοτελειακό να μην μπορεί να γράψει ένα κείμενο της προκοπής στη μητρική του γλώσσα, που τη διδάσκεται 12 χρόνια! 12 χρόνια μας πληρώνουν να σας μάθουμε κάτι που δεν το μαθαίνετε ποτέ, ενώ μαθαίνετε, οι ίδιοι άνθρωποι, δύσκολα μαθηματικά και φυσική, δυο τρεις ξένες γλώσσες, υπολογιστή, χορό, πιάνο και πάει λέγοντας!
Αν είναι δυνατόν!
Κι ακόμα δεν έχει ιδρώσει το αυτί κανενός να πει τι έχουν τα έρμα και δεν μπορούν να αρθρώσουν πέντε σωστές προτάσεις στις πανελλήνιες; Μήπως δεν είναι τελικά στραβός ο γιαλός;

NdN said...

Ποτέ δεν θα ξεχάσω τη στιγμή που μπήκα σπίτι μετά την ημέρα που έδωσα Εκθεση στις πανελλαδικές. Το θέμα για το "γέλιο" είχα γράψει. "Πόσο έγραψες" με ρώτησαν καθότι η φλυαρία του ΝdΝ δεν είχε όριο ..."8 σελίδες" απάντησα. "Και τι έγραφες" με έκπληξη..."τι θεωρία των Σκοταδιστών" απάντησα. Μία φωνή από το βάθος είπε "κάτω από 17 δεν παιρνει". Και είχε δίκιο.

Νομίζω η δική μας η φουρνιά διάβαζε περισσότερο βιβλία καθότι μεγαλώσαμε (τουλάχιστον στο δημοτικό) χωρίς τηλεόραση, οπότε γράφαμε καλύτερα. Από εκεί και πέρα αν τα παιδια διαβάζουνε τουλάχιστον τις επιφυλλίδες από τις εφημερίδες θα μπορούν να γράφουν καλύτερα στο μέλλον.

Οπτασία... said...

Πράγματι η ανάγνωση βιβλίων -κάτι που αγαπώ τόσο πολύ- δεν μπορεί να συγκριθεί ούτε με το Ίντερνετ, ούτε με την τελεόρση, ούτε με κανένα μέσο πληροφόρησης της σύγχρονης ζωής. Θα συμφωνίσω λοιπόν, στο ότι τα παιδιά παρασυρόμαστε από το "πνεύμα" της εποχής, ενώ ταυτόχρονα απομακρυνόμαστε από το βιβλίο που αποτελεί ίσως το ισχυρότερο τροφοδοτικό της έκφρασης (γραπτής και προφορικής). Ακούγεται οξύμωρο, αφού θα περίμενε κανείς αυτό το πλήθος πληροφοριών και μέσων να εφοδίαζε το μαθητή που ζει "μέσα στα πράγματα"..."στο επίκεντρο των εξελίξεων"...και συνδυάζει όλα όσα του παρέχονται προς όφελός του!Ο 20ος αιώνας ήταν ο αιώνας της πληροφορίας αν δεν απατώμαι.
Μα οι εποχές έχουν αλλάξει, αλλά όχι πάντα προς το καλύτερο. Γιατί οι δυνατότητες που δίνονται είναι σαφώς περισσότερες. Όμως τι υπηρετούν όλα αυτά τα μέσα? Ακριβώς το αντίθετο από το "φαίνεσθαι", καμιά φορά!
Αυτό που θέλω να πω είναι ότι η κοινωνία φέρει μέρος στην ευθύνη. Γενικεύω τα πράγματα, ναι. Αλλά μου αρέσει να τα βλέπω στο σύνολό τους. Η κοινωνία λοιπόν, προβάλλει πρότυπα με κάθε τρόπο, ιδέες, ιδανικά που αποπροσανατολίζουν το νεαρό μαθητή! Η διαφήμηση για παράδειγμα, ωθεί το μαθητή μακριά απ'το βιβλίο! Πόσα βιβλία έχετε δει να διαφημίζονται και πόσους υπολογιστές λογιών λογιών?!
Αλλά πέρα από αυτό, η κοινωνία και τα μέσα πληροφόρησης, υποδουλώνουν το μυαλουδάκι του μικρού παιδιού! Το κατευθύνουν εκεί που βολεύει...Μακριά απ' το γόνιμο προβληματισμό και την κρίση της πληροφορίας! Η ίδια η σύγχρονη ζωή γαλουχεί άτομα-δέκτες που θα κληρονομήσουν τα "ετοιμοπαράδοτα".
Το βάρος λοιπόν από μέρους μου πέφτει στο σχολείο και την οικογένεια (και έπειτα στο ίδιο το άτομο) που οφείλουν να διδάξουν το σωστό δρόμο, να πουν την αλήθεια, να θέσουν όρια στο παιδί και να του μάθουν να αναζητά, να ερευνά, να ονειρεύεται, να θέτει στόχους και να αγωνίζεται μέχρι να τους πετύχει! Κύριος του εαυτού του!

Νομίζω μπήκα και στο κλίμα του θέματος των πανελληνίων...αλλά κάπου βγήκα εκτός:Ρ...

Οπτασία... said...

Να συμπληρώσω ότι δε με είχατε ποτέ μαθήτρια...Συγκεκριμένα μπήκατε μία φορά μόνο στην τάξη μου, πρώτη μέρα της σχολικής χρονιάς, καθώς ως συνήθως υπήρχαν ελλείψεις καθηγητών. Νόμιζα πως με είχατε καταλάβει...

gyristroula2 said...

Αχ, αυτή τη "φλυαρία" του ndn, πόσοι θα την ήθελαν...
Ποτέ δεν έχω διαβάσει φλυαρία σε δικό σου κείμενο, Νικόλα, και άσε τα αστεία.
Ναι, κι εγώ ποτέ δεν έχω διαψευσθεί με καλό μαθητή στην έκθεση. Με ένα παλιόπαιδο μάλιστα πριν από 3 χρόνια έβαλα και στοίχημα ότι δεν θα γράψει κάτω από 18 στην έκθεση, αλλιώς θα του πληρώσω ένα πάρτι γενεθλίων. Πήγε, λοιπόν, κι έγραψε δεκάξι, γιατί έκανε 3-4 λάθη "απροσεξίας" στις ασκήσεις. Και, φυσικά, το ακριβοπλήρωσα το στοίχημα.
Ως προς το διάβασμα,τώρα, βοηθάει, αλλά δεν αρκεί. Όσο και να διαβάσεις, αν δεν εξασκηθείς στο γράψιμο, δεν μαθαίνεις να γράφεις ποτέ. Ξέρεις πχ πόσοι φιλόλογοι δυσκολεύονται να γράψουν, αν και έχουν κατεβάσει βιβλιοθήκες, γιατί δεν έχουν ασχοληθεί ποτέ με το γράψιμο;

gyristroula2 said...

Καλά κάνεις και μπαίνεις στην ουσία του θέματος, οπτασία μου.
Νομίζω, λοιπόν, ότι τα ίδια τα πολυμέσα από τη φύση τους προάγουν το γραπτό λόγο, γιατί όλοι πλέον διαβάζουν πολύ περισσότερο και γράφουν πολύ περισσότερο. Συγχέουμε το διάβασμα με τη λογοτεχνία. Υπάρχουν όμως άνθρωποι που διαβάζουν πολύ, αλλά δεν αγαπούν τη λογοτεχνία. Διαβάζουν ιστορία, επιστήμες, πολιτική, ηλεκτρονικό τύπο, μπλογκς. Θα τους θεωρήσουμε αδιάβαστους; Σε καμιά περίπτωση.

Πολλές φορές έχω κατεβάσει και ολόκληρα βιβλία μέσω διαδικτύου κι επειδή με κουράζει η οθόνη, εκτυπώνω (καθόλου οικολογικό, το ξέρω) ό,τι μπορώ. Αυτό είναι υπέρ ή κατά του βιβλίου;
Φαντάζεσαι ένα φιλικό στη χρήση και στην όραση ηλεκτρονικό βιβλιαράκι, που μπορεί να μην έχει τη μυρωδιά του χαρτιού, αλλά θα είναι 100 βιβλία μαζί που θα μπορείς να τα σημειώνεις, να τα σχολιάζεις, να τα μουτζουρώνεις, χωρίς να τα καταστρέφεις;
Με τι χαρά το περιμένω εγώ που δεν μου αρέσει να σημειώνω στα βιβλία μου, δε λέγεται!
Ξέρεις ότι υπάρχουν βάσεις δεδομένων με κλασικούς συγγραφείς και λιγότερο κλασικούς, που μπορείς να ανατρέξεις, ανά πάσα στιγμή, και να δεις ένα συγκεκριμένο απόσπασμα; Αυτό δεν προάγει, αν όχι το βιβλίο σαν μέσο, την ίδια την παγκόσμια γραμματεία, πράγμα που είναι και το ζητούμενο;
Θεωρώ ότι τα ηλεκτρονικά μέσα μπορούν να απογειώσουν τα γράμματα, να φέρουν αναγνώστες στους συγγραφείς και στα έργα, που δεν είχαν ελπίδα να συναντηθούν ποτέ σ' αυτό το μάταιο κόσμο, ΑΡΚΕΙ να υπάρχει αυτή η στοιχειώδης υποδομή που οφείλει να δίνει η εκπαίδευση. Και κυρίως η αγάπη για τη γνώση. Αν στομώσει αυτό, εκατό βιβλιοθήκες να έχεις σπίτι σου, άχρηστες είναι. Θα διαβάζεις μόνο ό,τι είναι υποχρεωτικό και για όσο είναι.
Να σου πω τώρα ότι είμαι πολύ κοντά στο να σε βρω, αλλά μην μου το κάνεις εύκολο, μου αρέσουν αυτά τα παιχνίδια.
Πάντως, αν είσαι εσύ που νομίζω, πρέπει να σε ευχαριστήσω, γιατί μου πρόσφερες φέτος το ωραιότερο μάθημα έκθεσης (και όχι μόνο) με ένα ωραίο δώρο που μου έδωσες.

gyristroula2 said...

ΣΧΟΛΙΟ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΥ
Και τώρα ένα σχόλιο ενός συναδέλφου, που μου το έστειλε με μέιλ ενυπόγραφα και το δημοσιεύω με την άδειά του, αφού τον ευχαριστήσω από καρδιάς.
"Διδάσκω χρόνια τη Νεοελληνική Γλώσσα στην Γ' Λυκείου και διορθώνω πολλά χρόνια τα κείμενα στις Πανελλαδικές. Συμφωνώ με τις παρατηρήσεις του blog. Κάποιες φορές αντιγράφω τμήματα κειμένων από τα γραπτά των μαθητών για να έχω "ζωντανά" παραδείγματα για την τάξη μου την επόμενη χρονιά. Τα περισσότερα κείμενα έχουν ένα ύφος που απωθεί. Μπορείς να διακρίνεις φροντιστηριακές διαστρωματώσεις. Ελάχιστα κείμενα είναι ξεκάθαρα, ζωντανά να τα χαίρεσαι. Σκέφτομαι πως φταίω και εγώ. Σκέφτομαι τους μαθητές μου, τους συναδέλφους που διορθώνουν. Δυστυχώς ελάχιστους μαθητές μπορώ να επηρεάσω στην τάξη. Έρχονται διαμορφωμένοι, συμπαγείς από το φροντιστήριο και τη διδακτική του.
ΥΓ. Απόσπασμα έκθεσης (φέτος):"Πολύ μαθητές μαζί και εγώ καίμε τα βιβλία μας στο τέλος της χρονιάς.Αυτό είναι λάθος, έπρεπε να τα καίμε από την αρχή της χρονιάς.Το βρήσκω απόλιτα φισιολογικό και διασκεδαστικό. Τα περισσότερα παιδειά λένε αφού δεν μπορώ να κάψω το σχολείο ας κάψω τουλάχιστον τα βιβλία..."
Νά'σαι καλά"
Όπως σου έγραψα και κατ' ιδίαν, συνάδελφε, ας αρχίσουμε να μιλάμε τουλάχιστον έτσι άτυπα κι ανώνυμα. Αν μη τι άλλο, να μοιραστούμε λίγο τις έγνοιες μας και πού ξέρεις, μπορεί να ακούει και κανείς εκεί έξω...

Γιάννης Μιχαηλίδης said...

"ΑΡΚΕΙ να υπάρχει αυτή η στοιχειώδης υποδομή που οφείλει να δίνει η εκπαίδευση. Και κυρίως η αγάπη για τη γνώση."

Συμφωνώ, gyristroula2, μαζί σου. Χωρίς την εκπαίδευση δε γίνεται τίποτα.

Δεν έχω ξεχάσει αυτό που συζητούσαμε για τη διδασκαλία του γραπτού λόγου. Μάλλον θα τα πούμε από Δευτέρα.

gyristroula2 said...

Αυτό που με χαροποιεί, Οδυσσέα, είναι ακριβώς αυτή η διαπίστωση. Πόσοι άνθρωποι υπάρχουν στα σχολεία που έχουν αυτές τις αγωνίες και κάθε τόσο ξεφυτρώνει κι από ένας μέσα και έξω από το διαδίκτυο.
Το ξέρεις πως είμαι θετική σε ό,τι θα μας πάει λίγο μπροστά.

Διονύσης Μάνεσης said...

Προσυπογράφοντας το κείμενο της ανάρτησης, προτείνω:
Αφού ήσουν επιτηρήτρια στην έκθεση, είσαι ακόμα. Την τελευταία μέρα πρότεινε στο "ξενάκι" να ξαναγράψει, ανώνυμα και με την ησυχία της, στο σπίτι της, την έκθεση -ή περίπου-, να την αναρτούσες στο μπλογκ. Θα είχε ενδιαφέρον.

Κι εγώ βαθμολογώ χρόνια κι εγώ τις ίδιες παρατηρήσεις κι απογοητεύσεις. Και το χειρότερο είναι πως μ' αυτές συνεχίζουμε να πορευόμαστε. Τουλάχιστον, μου μένει η παρηγοριά πως στην τάξη δεν ωθώ τα παιδιά σ' αυτή την κατεύθυνση. Αλλά, πόσα πείθονται!..Αν, μάλιστα, τολμήσω να πω πράγματα που δεν εγκρίνει το φροντιστήριο, έχω να αντιμετωπίσω και τη δυσπιστία τους ("ρε, μπας και δεν έχει ιδέα, ο κακομοίρης;")

Το δε θέμα, φέτος, το θεωρώ λάθος τοποθετημένο εξ αρχής. Για να γεφυρώσω τα δύο ζητούμενα με υποχρεώνουν να θεωρήσω κάποια συγκεκριμένη αιτιολόγηση δεδομένη...
Αλλά και στις αόρατες πόλεις του ο Καλβίνο γεφύρωνε τ' αγεφύρωτα -σιγά...

Θανασης Ξ. said...

Αχ, μπράβο κύριε Μάνεση, πείτε το επιτέλους ! Το θέμα ήταν πράγματι λανθασμένο εξ αρχής. Έλεγε κάτι που στην συγκεκριμένη περίπτωση καμιά σχέση δεν έχει με τα βιβλία, και συνέδεε 'υποχρεωτικά' το δεύτερο ερώτημα με το πρώτο (αναφερθείτε κλπ)...

gyristroula2 said...

Διονύση, δεν το ξέρω το κοριτσάκι, ούτε με ξέρει, φυσικά! Φαντάζεσαι να του ζητήσει κάτι τέτοιο μια άγνωστή του καθηγήτρια; Για τρελή θα με περάσει!
Με παρηγορεί αφάνταστα που διορθώνεις...
Εμένα δεν με εμπιστεύονταν η ίδια μου η κόρη, κι αν δεν έφτανε στο αμήν με τις κονσέρβες, δεν θα με άφηνε να την ξεμπλοκάρω έστω και την τελευταία στιγμή. Είχε φτάσει στο σημείο, ένα παιδί με άνεση στο γραπτό λόγο, να μην μπορεί να γράψει από τη στρέβλωση που είχε υποστεί ο λόγος της στο φροντιστήριο. Μ' αυτήν έβαλα το στοίχημα τελικά, που λέω παραπάνω...

gyristroula2 said...

Ε, λοιπόν, θανάση και διονύση, και προς δική μου έκπληξη, τα παιδιά βρήκαν τρόπο να τα συνδέσουν κι όχι μόνο έναν. Απλώς, μερικοί μίλησαν για το συνδυασμό σχολικού- και όχι γενικά βιβλίου- και πολυμέσων, όπως ήταν λογικότερο και από ό,τι άκουσα, αυτό θα θεωρηθεί σωστό στη βαθμολόγηση.
Βλέπεις, θανάση, έχουν συνηθίσει στη λογική των... χασμάτων τα κακόμοιρα. Τα έχουμε συνηθίσει...

katerina said...

Να βρε Γυριστρουλα, ακριβως αυτό που λες. Τα ευνουχιζουμε τα παιδιά μας. Αντι να τους ανοιγουμε την πορτα της δημιουργικότητας, τα καναλιζαρουμε.

Θα φανει περιεργο, αλλά εγώ δεν θα διαφοροποιησω ουτε θα δαιμονοποιησω το φροντιστηριο. Σχολείο και αυτό. Και πιο ευρυχωρο σχολείο, δνε χρειαζεται αν ακολουθησει την "ύλη", εχει περιθωριο να ξεσκαρταρει, μπορέι να αναδειξει με μεγαλυτερη ευελιξια, τις δεξιοτητες των παιδιών. Δασκαλοι και οι μεν, δάσκαλοι και οι δε.

Αλλά παραιτηθηκαμε όλοι Γυριστρουλα μου, πριν και πάνω απο όλους οι γονείς, και μετά και οι δάσκαλοι του σχολειου και οι δάσκαλοι του φροντιστηρίου.
Αχ, ποσο χαιρομαι όταν ακουω από μικρά παιδια το γιατί, το πες μου, το αιρετικό, το "παραλογο", το ανορθολογικό, το φαντασιοπληκτο.
Και μεγαλωνουν και αντι να τεκμηριωνουν την γνωμη τους, την άποψη τους, αντί να κάνουν την επανασταση τους, αντι να πηγαινουν μπροστά εμας και κατ' επελταση την κοινωνια, ...φωτοτυπουν κλισέ.

Ποιος άραγε 18χρονος, θα μπορουσε και αθ τολμουσε να τεκμηριώσει το γιατί ...πρέπει αν καταστρεφονται τετοια βιβλια, και όχι στο παρτακυ της αποφοιτησης, αλλά γονείς, δάσκαλοι, παιδιά, να προταξουν τα στηθη τους και να πουν... όχι, αξιζουμε κάτι καλυτερο και θα το εχουμε... Να ξεσηκωθεί το συμπαν ...και να παει τα βιβλια για ανακυκλωση.
Αληθεια τι βαθμό θα επαιρνε αυτός ο μαθητής;

gyristroula2 said...

Κατερίνα μου, και στο σχολείο και στο φροντιστήριο υπάρχουν καλοί δάσκαλοι, που όσο τους επιτρέπουν τα στενά πλαίσια της δουλειάς τους, τουλάχιστον, δεν σκοτώνουν τη φυσική ροπή των μαθητών τους προς τη γλωσσική έκφραση, προφορική και γραπτή.
ΑΛΛΑ...(θα στα πω κι εσένα, όπως τα είπα στο Θανάση παραπάνω, γιατί έχεις δουλειά ως...μάνα)
Υπάρχουν και πολλοί άλλοι, που αν και στην πλειοψηφία τους έχουν την πρόθεση να βοηθήσουν τους μαθητές, το κάνουν με εντελώς εσφαλμένο τρόπο και στρεβλώνουν το πιο βασικό εφόδιο ανάπτυξης της προσωπικότητας, το λόγο.
Το μικρότερο κακό είναι ότι έτσι δεν γράφουν στις εξετάσεις...
Και επιπλέον και οι επαρκέστεροι δάσκαλοι είναι τραγικά αυτοδίδακτοι και ερασιτέχνες στη διδασκαλία της παραγωγής κειμένου, γιατί, όπως θα δεις στα βιβλία της γλώσσας του παιδιού σου, αυτή θεωρείται υποπροϊόν των μορφοσυντακτικών και λεξιλογικών επιπέδων της γλώσσας και όχι το αντίθετο, ως όφειλε.
Με πιο απλά λόγια, αφού τους γανώσουμε το κεφάλι με γραμματικές, συντακτικά, λεξιλόγια, για 6-7 ώρες, τους βάζουμε κι ένα θέμα να γράψουν, αν τους βάλουμε...
Ενώ όλα έπρεπε να αρχίζουν από αυτό το έρμο το κείμενο των παιδιών, από τα λάθη του, από τα κενά του.
Γιατί στα λέω όλα αυτά;
Για να μην είσαι ξέγνοιαστη ότι το παιδί σου θα μάθει να γράφει και να μιλάει στο σχολείο...
(πήγαινες γυρεύοντας...)

Cyber Sex

  Όταν πρωτομπήκε στο ίντερνετ, εκεί στα μισά της τελευταίας δεκαετίας του προηγούμενου αιώνα, σκέφτηκε ότι είχε μια ωραία ευκαιρία να βελτι...