Tuesday, February 24, 2009

Ο Νίτσε στο Μέγαρο και...στον Ανεμόμυλο.


Να τι έπαθα απόψε:
Ξεκίνησα να πάω στο Μέγαρο, χειμώνα καιρό, να παρακολουθήσω μια διάλεξη- παράσταση για το Νίτσε, του καθηγητή της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεοδόση Πελεγρίνη. Ακούγεται πολύ βαρύ, αλλά δεν είναι. Αυτός ο δάσκαλος έχει τον τρόπο του με τη φιλοσοφία. Μπορεί να σε μυήσει στις πιο δυσνόητες θεωρίες με γλαφυρό και παραστατικό τρόπο, με χιούμορ και χάρη, και να πιστέψεις ότι η φιλοσοφία δεν είναι τελικά για λίγους και εκλεκτούς. Αυτή τη φορά πάντως το...παράκανε, γιατί έγινε λαϊκό προσκύνημα στο Μέγαρο. Πήγα μισή ώρα πριν από την έναρξη και δεν βρήκα δελτίο! Γεμάτες δύο αίθουσες. Έφυγα άπρακτη, μια και πήγαινε πολύ να παρακολουθήσω από το φουαγιέ, μέσω οθόνης, πιθανότατα όρθια.
Να σας πω την αλήθεια...το χάρηκα. Αυτός ο κόσμος που στήθηκε μιάμιση ώρα στην ουρά να πάρει εισιτήρια για μια διάλεξη φιλοσοφίας, που άφησε το σπιτάκι του, τη ζεστασιά του, την τηλεόραση, χωρίς να έχει, πιθανότατα, ειδικές σπουδές ή φιλοσοφική προπαιδεία...μου άρεσε πολύ. Μου έφτιαξε τη διάθεση σαν να είχα ακούσει τον Πελεγρίνη.
Και μια και με βρίσκετε στις καλές μου, θα σας αντιγράψω ένα ταιριαστό με την περίσταση απόσπασμα από το "Τάδε έφη Ζαρατούστρα": (Το αφιερώνω ιδιαιτέρως σε "ανάποδο" συνομιλητή της μπλογκογειτονιάς μας. Νομίζω θα του αρέσει.)
Όταν υπάρχουν δοκάρια μέσα στο νερό, όταν γεφυράκια και κιγκλιδώματα περνούν πάνω από το ποτάμι: τότε, αληθινά, κανένας δεν πιστεύει εκείνον που λέει: "τα πάντα ρει".
Αντίθετα, ακόμη και οι βλάκες τον αντικρούουν. "Πώς; λένε οι βλάκες, όλα ρέουν; Και τα δοκάρια και τα κιγκλιδώματα που είναι πάνω από το ρέμα;" "Πάνω από το ρέμα όλα είναι στέρεα, όλες οι αξίες των πραγμάτων, τα γεφύρια, οι έννοιες, κάθε "καλό" και"κακό": όλα αυτά είναι στέρεα!
Όταν έρχεται ο σκληρός χειμώνας, ο δαμαστής των ποταμών: τότε ακόμη και οι πιο πονηροί μαθαίνουν να δυσπιστούν. Και αληθινά, δεν είναι μόνο οι βλάκες που λένε τότε: " μήπως δεν είναι τα πάντα- ακίνητα;"
"Κατά βάθος τα πάντα είναι ακίνητα"- ιδού μια σωστή χειμωνιάτικη διδασκαλία, ένα καλό πράγμα για άγονες εποχές, μια καλή παρηγοριά για όσους πέφτουν σε χειμερία νάρκη και σπιτόγατους.
"Κατά βάθος τα πάντα είναι ακίνητα" ενάντια σ' αυτό το πράγμα όμως κηρύττει ο χλιαρός άνεμος που λιώνει τα χιόνια!
Ο άνεμος που λιώνει τα χιόνια, ένας ταύρος, που δεν είναι καθόλου βόδι που οργώνει- ένας άγριος καταστροφέας, που με θυμωμένα κέρατα σπάζει τον πάγο! Ο πάγος όμως σπάζει γεφύρια!
Ω, αδελφοί μου, δεν ρέουν τα πάντα τώρα; Δεν έχουν πέσει στο νερό όλα τα γεφύρια και τα κιγκλιδώματα; Ποιος θα μπορούσε ακόμα να κρατηθεί από το "καλό" και το "κακό";
Αλίμονό μας! Ζήτω μας! Ο άνεμος που λιώνει τα χιόνια φυσά!"- Έτσι να κηρύσσετε, αδελφοί μου, σ' όλους τους δρόμους!"

6 comments:

Λορελάη said...

O μεγάλος -και τόσο παρεξηγημένος- Νίτσε, που μαζί με τον θαυμασμό του στη Δύναμη, διαθέτει και την απόλυτη επίγνωση του ότι είμαστε "καρυδότσουφλα" που θαλασσοδερνόμαστε στον ωκεανό της ύπαρξης. Θα τον έλεγα τραγικό της σκέψης.
Είναι πραγματικά εντυπωσιακή -και παρήγορη- Γυριστρούλα η κοσμοσυρροή που περιγράφεις.
(γιατί δεν με πήρες τηλ. παλιοκόριτσο; τώρα οι μεγάλες φουρτούνες πέρασαν :))

gyristroula2 said...

Νομίζω ότι σιγά σιγά αποκαθίσταται ο Νίτσε, λορελάη, και αποσυνδέεται από όσα του έχουν προσάψει οι μαρξίζοντες και οι εγελιανοί, γιατί ποτέ δεν ανήκε σε κανένα μαντρί. Αυτό που έχει ανάγκη η σκέψη σήμερα είναι να αντλήσει νόημα και ουσία από οπουδήποτε. Δεν μπορούμε πια να δαιμονοποιούμε και να αφορίζουμε, μέσα στη χρεωκοπημένη μας ιδεολογικά και ηθικά κοινωνία.
(Καλά και δεν σε παρέσυρα και σένα χθες στην ταλαιπωρία, ο θερσίτης παραλίγο τη γλίτωσε.Να περιμένεις μήνυμά μου, αφού κόπασε η φουρτούνα.)

meril said...

Έχεις τον τρόπο σου τελικά ... όχι μόνο να βλέπεις τα θετικά μιας κατάστασης αλλά ψάχνεις φτάνεις σε δρόμους νέους και γενναιόδωρα φωτίζεις....
(μα τι νεράιδα θα ήσουν αλλιώς...)

Διονύσης Μάνεσης said...

Ωραία ανάρτηση. Α! Το καλό να λέγεται!

Δε μου λες: Ήσουν νηφάλια, όταν πήγες στο Μέγαρο; Δεν τα έβλεπες διπλά; Αυτό με τις δύο αίθουσες με υποψιάζει κάπως... Ύστερα...φιλοσοφική διάλεξη για το Νἰτσε και τόσος κόσμος...Αλλά κι η φράση του Νίτσε..:"τα πάντα είναι ακίνητα", είπε; Γιατί περισσότερο θα του ταίριαζε να έχει πει "Τα πάντα είναι ανίκητα"..

Καλά, καλά. Την επόμενη φορά, το υπόσχομαι. Θα προσπαθήσω τη σοβαρότητα..

gyristroula2 said...

Αχ, μεριλού δεν είμαι τόσο...νεραϊδένια, οι αρνητικές καταστάσεις με νικάνε κι εμένα κατά κράτος, απλώς αυτή η συγκεκριμένη, όσο κι αν ατομικά δεν με βόλευε, ήταν ολωσδιόλου θετική και ελπιδοφόρα.
διονύση, αλήθεια, οι κοπέλες στην είσοδο μου το είπαν και το θυμάμαι κι από τη διάλεξη της Δημουλά, υπάρχουν δύο αίθουσες. Στη μία παρακολουθείς κανονικά και στην άλλη μέσω οθόνης.
Μου άρεσε αυτό το απόσπασμα, μας θυμίζει ότι ακόμα κι αν όλα φαινομενικά ακινητούν στο τέλμα, στο βάθος οι αλλαγές είναι ήδη σε εξέλιξη. Δεν σου αρέσει λίγο κι εσένα; Εγώ είδα λιγάκι στο βάθος εκεί μέσα στο Μέγαρο, όπως βλέπω κι όταν διαβάζω τα μπλογκ σου.

Διονύσης Μάνεσης said...

Ναι, πρέπει να το παραδεχτώ. Μου αρέσει πολύ το απόσπαμα, γυριστρουλία..΄Ισως και γι' αυτό η αμήχανη πλάκα. Για να μην εκθέσω τον ενθουσιασμό μου στους κρύους αέρηδες της πραγματικότητας.
Πόσο θα ήθελα,ξέρεις, να μην το διάβαζα σε κείμενο, αλλά το κείμενο να ήταν προϊόν δικής μου παρατήρησης..( Οπότε, τότε, ναι, θα μπορούσα και να πιστεύω αλλά και να υπάρχει ο άνεμος που λιώνει τους πάγους...)
Καλό μήνα είπαμε;

Με τον Μάνο Λοΐζο, το 1979

  Στον Άη Γιώργη στου Φαράλη, είδα το Μάνο Λοΐζο, τον Απρίλιο του 1979. Ήταν Δευτέρα του Πάσχα και είχε έρθει με την παρέα του Γιώργου του Δ...