Tuesday, February 24, 2009

Ο Νίτσε στο Μέγαρο και...στον Ανεμόμυλο.


Να τι έπαθα απόψε:
Ξεκίνησα να πάω στο Μέγαρο, χειμώνα καιρό, να παρακολουθήσω μια διάλεξη- παράσταση για το Νίτσε, του καθηγητή της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεοδόση Πελεγρίνη. Ακούγεται πολύ βαρύ, αλλά δεν είναι. Αυτός ο δάσκαλος έχει τον τρόπο του με τη φιλοσοφία. Μπορεί να σε μυήσει στις πιο δυσνόητες θεωρίες με γλαφυρό και παραστατικό τρόπο, με χιούμορ και χάρη, και να πιστέψεις ότι η φιλοσοφία δεν είναι τελικά για λίγους και εκλεκτούς. Αυτή τη φορά πάντως το...παράκανε, γιατί έγινε λαϊκό προσκύνημα στο Μέγαρο. Πήγα μισή ώρα πριν από την έναρξη και δεν βρήκα δελτίο! Γεμάτες δύο αίθουσες. Έφυγα άπρακτη, μια και πήγαινε πολύ να παρακολουθήσω από το φουαγιέ, μέσω οθόνης, πιθανότατα όρθια.
Να σας πω την αλήθεια...το χάρηκα. Αυτός ο κόσμος που στήθηκε μιάμιση ώρα στην ουρά να πάρει εισιτήρια για μια διάλεξη φιλοσοφίας, που άφησε το σπιτάκι του, τη ζεστασιά του, την τηλεόραση, χωρίς να έχει, πιθανότατα, ειδικές σπουδές ή φιλοσοφική προπαιδεία...μου άρεσε πολύ. Μου έφτιαξε τη διάθεση σαν να είχα ακούσει τον Πελεγρίνη.
Και μια και με βρίσκετε στις καλές μου, θα σας αντιγράψω ένα ταιριαστό με την περίσταση απόσπασμα από το "Τάδε έφη Ζαρατούστρα": (Το αφιερώνω ιδιαιτέρως σε "ανάποδο" συνομιλητή της μπλογκογειτονιάς μας. Νομίζω θα του αρέσει.)
Όταν υπάρχουν δοκάρια μέσα στο νερό, όταν γεφυράκια και κιγκλιδώματα περνούν πάνω από το ποτάμι: τότε, αληθινά, κανένας δεν πιστεύει εκείνον που λέει: "τα πάντα ρει".
Αντίθετα, ακόμη και οι βλάκες τον αντικρούουν. "Πώς; λένε οι βλάκες, όλα ρέουν; Και τα δοκάρια και τα κιγκλιδώματα που είναι πάνω από το ρέμα;" "Πάνω από το ρέμα όλα είναι στέρεα, όλες οι αξίες των πραγμάτων, τα γεφύρια, οι έννοιες, κάθε "καλό" και"κακό": όλα αυτά είναι στέρεα!
Όταν έρχεται ο σκληρός χειμώνας, ο δαμαστής των ποταμών: τότε ακόμη και οι πιο πονηροί μαθαίνουν να δυσπιστούν. Και αληθινά, δεν είναι μόνο οι βλάκες που λένε τότε: " μήπως δεν είναι τα πάντα- ακίνητα;"
"Κατά βάθος τα πάντα είναι ακίνητα"- ιδού μια σωστή χειμωνιάτικη διδασκαλία, ένα καλό πράγμα για άγονες εποχές, μια καλή παρηγοριά για όσους πέφτουν σε χειμερία νάρκη και σπιτόγατους.
"Κατά βάθος τα πάντα είναι ακίνητα" ενάντια σ' αυτό το πράγμα όμως κηρύττει ο χλιαρός άνεμος που λιώνει τα χιόνια!
Ο άνεμος που λιώνει τα χιόνια, ένας ταύρος, που δεν είναι καθόλου βόδι που οργώνει- ένας άγριος καταστροφέας, που με θυμωμένα κέρατα σπάζει τον πάγο! Ο πάγος όμως σπάζει γεφύρια!
Ω, αδελφοί μου, δεν ρέουν τα πάντα τώρα; Δεν έχουν πέσει στο νερό όλα τα γεφύρια και τα κιγκλιδώματα; Ποιος θα μπορούσε ακόμα να κρατηθεί από το "καλό" και το "κακό";
Αλίμονό μας! Ζήτω μας! Ο άνεμος που λιώνει τα χιόνια φυσά!"- Έτσι να κηρύσσετε, αδελφοί μου, σ' όλους τους δρόμους!"

Thursday, February 19, 2009

Αγγέλα Αποστολοπούλου, μια βραδιά "στο κόκκινο"


Χθες βράδυ, ήμουν στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Ηλιούπολης, στην εκδήλωση- αφιέρωμα στην ποιήτρια Αγγέλα Αποστολοπούλου, τη δική μας λορελάη.
Ήταν πολύ όμορφη παρουσίαση. Ο ποιητικός λόγος, δεμένος με κίνηση και μουσική, ξεδίπλωσε όλη τη δύναμή του, απλώθηκε στη γεμάτη αίθουσα, χώρεσε στις ψυχές μας, μας ανέβασε λίγο πάνω από την γκρίζα μας πόλη, τη μίζερη εποχή.
"Την αλήθεια ανέβηκα
Μια λάμψη να πιάσω"

Ήταν ωραία τα σχόλια των ανθρώπων που αγάπησαν το έργο της ωραία και μετρημένα, χωρίς μεγαλοστομίες και λιβανωτούς. Πώς θα μπορούσε να είναι αλλιώς;
Όμοιος ομοίω...
Μα...
Η αφήγηση, η φωνή, η μουσική του ίδιου του κειμένου, ήταν το καλύτερο μέρος αυτής της γιορτής:

"Από τη σάρκα ανεβαίνω στο θάνατο
Όρθια πεθαίνω με την αγάπη στον κρόταφο"


Πάει καιρός που θέλω να καταθέσω εδώ σ' αυτό το μπλογκάκι- που μόνο για αναψυχή μου το άνοιξα, έτσι να γυρνάει η φτερωτή μου και να αλέθει ό,τι βρει, ό, τι πέσει στη ρότα μου- τη συγκίνησή μου όταν διάβασα τους πρώτους στίχους της Αγγέλας στο μπλογκ της και μετά στο βιβλίο της που μου δάνεισε ο θερσίτης. Και μόνο γι' αυτή την ανακάλυψη, δικαιώνονται και "ανεμόμυλοι" και "ανάσες" και "κόσμοι φιλολογίας". Είχα βρει, είχαμε βρει με τους άλλους δυο, γιώργο και θερσίτη, μια αληθινή ποιήτρια στο διαδίκτυο! Ναι, θα το πω, με πλήρη επίγνωση των συνεπειών του νόμου- είναι και δικηγόρος βλέπετε- τη σημαντικότερη ποιητική φωνή που έχω ακούσει τα τελευταία χρόνια. Πολύ ανώτερη από πολλούς νεότευκτους ποιητές που βραβεύονται, αναλύονται, εκδίδονται και ανθολογούνται στα σχολικά εγχειρίδια. Χθες βράδυ είδα πως και πολλοί άλλοι συμμερίζονται αυτή την άποψη. Όχι μόνο ο Παρασκευάς Καρασούλος και ο Νίκος Λεβογιάννης, αλλά κι όλοι αυτοί οι απλοί άνθρωποι που παρακολούθησαν την εκδήλωση με συγκίνηση και σιωπή. (Δεν θυμάμαι να έχω δει πουθενά τόσους καλούς ακροατές ποίησης μαζεμένους.)

Βγήκα στη νύχτα καθησυχασμένη, ήμερη. Δεν είναι λίγο να έχεις φιλίες με την ποίηση, στις μέρες μας. Άκουγα κιόλας το ρυθμό της στο βήμα μου:

"Άνθρωποι της πληγής
Σαββατογεννημένοι στο κόκκινο
Ρίχνουν τα μάτια τους ζαριά
Να κυλιστούν στο χάος

Από παιχνίδια έγιναν οι μέρες
Πεσσούς και σβούρες
Πάρτα όλα- βάλτα όλα
Ποτέ κανείς δεν κέρδισε
κι εσύ
Μήτε παιδί μήτε αιώνας"


Εγώ κέρδισα...εμείς...

Tuesday, February 10, 2009

Για να με φέρει ο λογισμός ξανά στα περασμένα


Πεθύμησα ένα γλέντι. Με βιολί και λαούτο, χωρίς ενισχυτές και μεγάφωνα. Με κρασάκι και μεζεδάκια σπιτικά. Από αυτά που γίνονται στο ξαφνικό, σε ένα κονάκι, με λίγους φίλους, κανέναν περαστικό ή απρόσκλητο αλλά καλοδεχούμενο επισκέπτη. Που δεν φοράς τα καλά σου. Άσε που μπορεί να είσαι με φόρμα και υποδήματα κι ένα παλιό πουκάμισο του πατέρα σου. Μα το καλύτερο είναι να έχεις και το Μαρινάκι. Το Μαρινάκι, η ξαδέρφη μου, μια όμορφη κοπέλα έξω καρδιά, χορευταρού και μεζεκλού, υπέροχη μαγείρισσα και περιποιητική οικοδέσποινα. Έχουμε κάνει μαζί τα καλύτερα γλέντια της ζωής μας. Μια φορά μεθύσαμε τις μεγάλες θειές και γιαγιάδες και τις φωτογραφίσαμε με τσιγαράκι στο χέρι, τάχα μου πως καπνίζουν. Άλλη φορά ξεσηκώσαμε όλο το χωριό να γλεντάει επί δυο μήνες μετά το νέο έτος σε διαδοχικές βεγγέρες, από σπίτι σε σπίτι. Ήταν η τελευταία ξέγνοιαστη χρονιά. Μετά αρχίσαμε να χάνουμε...Τις γιαγιάδες, το θείο, τον πατέρα της...
Μεγαλώσαμε, και μαζί οι δουλειές μας και οι έγνοιες. Χαθήκαμε. Πάντα όμως μόλις βρεθούμε για γλέντια μιλάμε: "πότε θα κάνουμε ένα πιόμα", "πότε θα ξημερωθούμε", "άντε να δούμε, αντέχουμε;"
Μαρινάκι, δεν βγαίνει αλλιώς κορίτσι μου, περίσσεψε η μαυρίλα και η καταχνιά, πρέπει να θυμηθούμε εκείνο το: "δεν τσι χωρίζει ο χωρισμός τσ' αγάπες τσι μεγάλες, γιατί και να χωρίσουνε δεν είναι σαν τις άλλες" και να χορέψουμε το: "χορέψετε χορέψετε παπούτσια μη λυπάστε κι εκείνα ξεκουράζονται τη νύχτα που κοιμάστε. " Κι όταν έρθει η ώρα για το: "τούτη η γη που την πατούμε, όλοι μέσα θε να μπούμε", να ακουστούν τα πατήματά μας ως τον κάτω κόσμο.
Και...δεν ξεχνάω ποτέ τη συμβουλή σου: "Όταν κάνεις γλέντι στο σπίτι σου, πρέπει πρώτη εσύ να τρως να πίνεις και να χορεύεις, αλλιώς κρίμα στην ετοιμασία σου, κανένας δεν θα ευχαριστηθεί"
Θα την τηρήσω...
Άντε, "να σ' εύρω!"

Friday, February 6, 2009

Σιωπή...


Η Σιωπή

Εμπειρίκος Aνδρέας

Όσο και αν μένουν ανεκτέλεστα τα έργα, όσο και αν είναι πλήρης η σιγή (η σφύζουσα εν τούτοις) και το μηδέν αν διαγράφεται στρογγύλον, ως άφωνον στόμα ανοικτόν, πάντα, μα πάντα, η σιγή και τα ανεκτέλεστα όλα, θα περιέχουν έν μέγα μυστήριον γιομάτο, ένα μυστήριον υπερπλήρες, χωρίς κενά και δίχως απουσίαν, έν μέγα μυστήριον (ως το μυστήριον της ζωής εν τάφω) - το φανερόν, το τηλαυγές, το πλήρες μυστήριον της υπάρξεως της ζωής, Άλφα-Ωμέγα.


(από την Oκτάνα, Ίκαρος 1980)

Με τον Μάνο Λοΐζο, το 1979

  Στον Άη Γιώργη στου Φαράλη, είδα το Μάνο Λοΐζο, τον Απρίλιο του 1979. Ήταν Δευτέρα του Πάσχα και είχε έρθει με την παρέα του Γιώργου του Δ...