Monday, June 9, 2014

Η αράχνη στο σχολείο





Στο σχολείο τον τελευταίο καιρό συγκατοικούμε με μια μεγάλη αράχνη.
 Έχει στήσει το φονικό δίχτυ της δίπλα στο γραφείο των καθηγητών και όποια "ψαράκια" ξεφεύγουν από μας, τα πιάνει εκείνη. Δεν ντρέπομαι να ομολογήσω πως εγώ, το παιδί της φύσης, που δεν ήξερε πώς πιάνουν το βιβλίο και διαβάζουν σχεδόν μέχρι τα 12, δεν είχα παρακολουθήσει ποτέ μια αράχνη να τυλίγει το θύμα της μέσα στα νήματα που βγαίνουν από το σώμα της και μετά να  απομυζεί τους χυμούς του και να το αφήνει ξερό και συρρικνωμένο. Αναρωτιόμουν γιατί. Πώς δεν χάζεψα ποτέ κάτι τόσο ενδιαφέρον, ενώ είχα ατελείωτες ώρες παρακολούθησης μυρμηγκοφωλιών, σφηκοφωλιών και όλων των άλλων θαυμαστών μικρόκοσμων που θέλγουν ένα παιδί, ανεξαρτήτως ηλικίας; Μου ήρθε στο μυαλό ένα ρήμα: ξαραχνιάζω. Ρήμα κρίσιμο για κάθε νοικοκυρά που διεκδικεί τα εύσημα του τίτλου αυτού. Με τις αράχνες πάντα ανελέητος ο πόλεμος, αγεφύρωτο το χάσμα της έχθρας. Θυμάμαι ότι ακόμα και στην κηδεία αγαπημένου συγγενούς, μέσα στο κλάμα και την οδύνη, κάποια είδε ψηλά μια αράχνη, σηκώθηκε κακήν κακώς, την καθάρισε και συνέχισε το κλάμα. "Τι θα πει ο κόσμος." Σωτήρια, λυτρωτική διέξοδος στη θλίψη. Πρώτο σημάδι ανάνηψης, επούλωσης της πληγής. Μετά θυμήθηκα τη συγγένεια με το είδος. Η προγιαγιά μου, η Βιολαντώ, επονομαζόμενη και ξαραχνιάστρα, γιατί ήταν πολύ ψηλή, λόγω κρητικής καταγωγής. Σε τι άλλο θα μπορούσε να χρησιμεύσει μια ψηλή κρητικοπούλα σε ένα αντριώτικο σπίτι; Μα να ξαραχνιάζει τα ψηλά, που δεν τα φτάνει το καλάμι.

Με τόσο ξαράχνιασμα, λοιπόν, στο γονίδιο, πώς να αφήσεις μια αράχνη να σε γοητεύσει με την τέχνη της; Ακόμα κι αυτήν που την προστατεύει και την ταΐζει ο γυμναστής, μόλις τη βλέπω, παρορμητικά, θέλω να τη χαλάσω.
Και τα παιδιά την παρακολουθούν με ενδιαφέρον, λες και είναι παιδιά της πόλης. (Μάλλον έχουμε πολύ καλές νοικοκυρές στο νησί. ) Μόλις τα είδα έτσι προσηλωμένα, ήθελα να τους πω για κείνη την μυθική Αράχνη, την υφάντρα, που τη ζήλεψε η Αθηνά, αλλά μάλλον για τον μυθικό σπάιντερ μαν θα ήθελαν να μάθουν περισσότερα.

Μιλώντας για αράχνες, είναι που θυμήθηκα εκείνο το σχολείο που το" ζωντανεύουν
μαϊστράλια και βοριάδες και μελτέμια
με τους κελαϊδισμούς και με τους μόσκους"
,


 αυτό που είναι
"από της χώρας
ακάθαρτης, πoλύβοης, αρρωστιάρας
μακριά μακριά τ' ανήλιαγα σοκάκια"


αυτό  με τον  "κακό" το μαθητή που

"Με κιμωλίες όλων των χρωμάτων
Πάνω στον μαυροπίνακα της δυστυχίας
Ζωγραφίζει το πρόσωπο της ευτυχίας.
"

και λέει στο δάσκαλό του:
Σώπα, δάσκαλε, ν’ ακούσουμε το πουλί!


Σώπα δάσκαλε, να δούμε την αράχνη!

Thursday, June 5, 2014

Οι δεκαεξάρηδες και οι τράπεζες

(Για να γυρίσει λίγο αυτή η φτερωτή του ανεμόμυλου, που σκούριασε από τα πολλά σούρτα φέρτα της μυλωνούς σε σεμινάρια και προγράμματα πάσης φύσεως, χρειάστηκε μια ...παραγγελιά. Μια μάνα μαθήτριας Α΄Λυκείου, που ζει το φετινό θρίλερ της τράπεζας θεμάτων, παρήγγειλε μια ανάρτηση ας πούμε δυναμωτική και ...αναψυκτική για εξεταζόμενους και συμπάσχοντες(ουσες).
Να μην της γίνει το χατίρι;)





Αγαπητοί τραπεζοκόμοι και συντράπεζοι, καθώς και παρατραπεζοκοιμώμενοι,

Ζούμε μέρες τώρα με την αγωνία τι θα έχει το μενού της ημέρας. Κόμπος το στομάχι,μέχρι να δούμε τι θα μας κατεβάσει η κλήρωση. Τρώγεται το φαΐ ή είναι εξωτικό πιάτο για ιθαγενείς ανθρωποφάγους; Θα μας κάτσει στο στομάχι ή θα αηδιάσουμε και μόνο στην όψη του; Ελπίζουμε να είναι έστω ένα συνηθισμένο και βαρετό πιλαφάκι, άνοστο μεν και ανέμπνευστο, αλλά τουλάχιστον όχι ανθυγιεινό.
Δεν ξέρω σε τι τελικά θα ωφελήσει αυτό το πείραμα, τι επιδιώκετε αλήθεια;
Είμαστε καλοπροαίρετοι άνθρωποι, πιστεύουμε ότι θέλετε το καλό μας, αλλά βοηθήστε μας να το μάθουμε κι εμείς. Αν δίνατε κοινά θέματα, όπως στις πανελλήνιες, θα λέγαμε ότι θέλετε να δείτε με αντικειμενικό τρόπο πού βρίσκονται οι μαθητές της Α΄λυκείου σε πανελλαδικό επίπεδο. Τώρα όλα εξαρτώνται από την κληρωτίδα...επομένως ;

ΑΑΑΑτο βρήκα! Εξασκούνται οι μαθητές στα απρόοπτα της ζωής! Προετοιμάζονται για λοιμούς σεισμούς, καταποντισμούς...

Αν υπήρχε κοινή βαθμολόγηση, όπως στις πανελλήνιες, θα λέγαμε ότι θέλετε να αξιολογήσετε αντικειμενικά τους μαθητές και μέσω αυτών τους καθηγητές τους και το εκπαιδευτικό σύστημα. Τώρα ο κάθε καθηγητής σε κάθε ελληνικό σχολείο θα βαθμολογεί κατά την κρίση του, οπότε η ύπαρξη των όποιων  κοινών θεμάτων θα χάνει το νόημά της, αφού οι αποκλίσεις της βαθμολογίας θα είναι όσες και οι διαφορετικές απόψεις των διδασκόντων. Οπότε προς τι όλο αυτό;;

ΑΑΑΑ το βρήκα! Όλα γίνονται για να ανεβεί το κύρος των καθηγητών που κατά τα άλλα βάλλονται πανταχόθεν ως περίπου υπεύθυνοι για κάθε κακοδαιμονία στην παιδεία και όχι μόνο. Να μας αναβαθμίσετε θέλετε κι εμείς σας παρεξηγήσαμε! Μόνο που δεν μας είπατε τι θα κάνουμε τόσο αναβαθμισμένοι απέναντι σε εξοντωμένους από το άγχος μαθητές, πόσο θα αντέξουμε πάνω στο βάθρο μας.

Αν όλα αυτά δεν είχαν να κάνουν με το σύστημα επιλογής για τα πανεπιστήμια, αν δεν κρινόταν από όλα αυτά το μέλλον των μαθητών, θα λέγαμε, χαλάλι, λίγο σασπένς έλειπε από τη μονότονη ζωή μας, ας το χαρούμε, αφού δεν μπορούμε να το αποφύγουμε. Τώρα δεν παίζουμε, δεν γελάμε, τα κεφάλια μέσα... οπότε τι κερδίζουμε;

ΑΑΑΑΑ πάλι το βρήκα! Κάποιος σας πρόδωσε ότι ακόμα στο σχολείο υπήρχαν ανάσες χαράς, μπορούσαμε να γελάμε, να αφιερώνουμε μια ώρα για συζήτηση με τα παιδιά, να πηγαίνουμε μια εκδρομή χωρίς άγχος, να εφαρμόζουμε καινοτόμες(και χρονοβόρες) διδακτικές πρακτικές, να οργανώνουμε εκδηλώσεις, εξωδιδακτικές δραστηριότητες και γιορτές. Ε, πολύ δεν πάει; Η χαρά της ζωής είναι υπό διωγμόν σ' αυτή τη χώρα, σ' αυτή την ήπειρο, σ' αυτό τον πλανήτη. Να μην προσαρμόσουμε και τους μαθητές του ελληνικού σχολείου σ' αυτά τα δεδομένα; Να μην τους προετοιμάσουμε για την κατήφεια του μέλλοντός τους;
 
Αν όλο αυτό το στρίμωγμα, αυτή η πίεση είχε έστω ένα κέρδος στο γνωστικό επίπεδο των μαθητών, αν τους έβαζε στη διαδικασία να διαβάσουν περισσότερο, να κρίνουν, να δημιουργήσουν, θα ήταν τουλάχιστον μια θυσία με νόημα. Τώρα πρέπει απλώς να θυμούνται απίθανες λεπτομέρειες (ποιος ήταν ο Ηρόφιλος-τον γράφω σωστά, Μαριάννα;), να παπαγαλίζουν μεταφράσεις στα αρχαία, να θυμούνται ρεύματα στην λογοτεχνία (πλευριτωθήκαμε), να ψειρίζουν ακόμα και στα μαθηματικά τα εντελώς επουσιώδη και σε ορισμένα μαθήματα και αυτά που είχε υποδειχθεί να μην τα πολυπροσέξουμε. Στη γλώσσα που απογειωθήκαμε σε δημιουργικότητα με τα νέα προγράμματα σπουδών, προσγειωνόμαστε ανώμαλα σε πλαγιότιτλους, συνώνυμα, ενεργητική-παθητική, άντε και στο τσακίρ κέφι μια παραγωγική πορεία (που δεν βάζουν ούτε στην Γ΄λυκείου). Αφού αυτά όλα δεν είναι στόχοι καμιάς σοβαρής σύγχρονης εκπαιδευτικής διαδικασίας. Αφού αν σας πάρουν χαμπάρι αυτοί που σας χρηματοδοτούν, για να κάνετε τάχα μου εκπαιδευτικές καινοτομίες, θα τραβάνε τα μαλλιά τους. Αφού το ξέρετε κι εσείς ότι αυτά καθόλου δεν συνιστούν εκπαιδευτική καινοτομία...Προς τι όλη αυτή η τρέλα;

ΑΑΑΑΑ το βρήκα ξανά! Θέλετε, μωρέ, να αναθερμάνετε την επιχειρηματικότητα, να πατάξετε την ανεργία, να αναζωογονήσετε την...φροντιστηριακή αγορά, που ξαφνικά απόκτησε λόγω ύπαρξης, κατεβάζοντας και λύνοντας άπειρα θέματα, προορισμένα να στριμωχθούν στα κεφαλάκια αθώων και ανυπεράσπιστων δεκαεξάχρονων.

ΑΥΤΟ ΕΔΩ ΕΙΝΑΙ ΚΟΣΜΙΟ ΜΠΛΟΓΚ και δεν θέλω να σας θυμίσω εκείνον το στίχο του Νιόνιου για τους δεκαεξάρηδες και τα λύκεια, αλλά θα μπω στον πειρασμό να σας δηλώσω ότι αυτοί οι δεκαεξάρηδες δεν είναι για φάγωμα. Τους μεγαλώσαμε με πολλή αγάπη και πολύ φως, τους φτάσαμε ως εδώ για να κερδίσουν τη ζωή με τη δύναμή τους και τη ζωντάνια τους. Τους ξέρουμε καλά. Δεν θα πτοηθούν με όλα αυτά. Θα ανοίξουν γερά φτερά και θα αφήσουν πολύ πίσω τους εμάς, εσάς και τις τράπεζές μας.

Με τον Μάνο Λοΐζο, το 1979

  Στον Άη Γιώργη στου Φαράλη, είδα το Μάνο Λοΐζο, τον Απρίλιο του 1979. Ήταν Δευτέρα του Πάσχα και είχε έρθει με την παρέα του Γιώργου του Δ...