Η παλιά μας sony

Πώς ήρθε άραγε στο νου μου η παλιά μας sony; Μια τεράστια, ασήκωτη, έγχρωμη τηλεόραση, μοντέλο '79, που έζησε κοντά μας πάνω από 30 χρόνια, χωρίς να την αγγίξει χέρι τεχνικού. Ώσπου μια ωραία πρωία, άρχισε να έχει κάτι συμπτώματα γήρατος και μέσα σε λίγες μέρες είχε αντικατασταθεί από μια σύγχρονη συσκευή, χωρίς ούτε έναν καθωσπρέπει αποχαιρετισμό. Κι όμως αυτή η sony είχε κάνει το γύρο του κόσμου για να φτάσει στο φοιτητικό μας διαμέρισμα στις αρχές του '80. Την είχε αγοράσει ο πατέρας μου το 1979 στην Ιαπωνία, μόλις είχε βγει από το εργοστάσιο. Την έβαλε στην καμπίνα του, ταξίδεψε ένα χρόνο σε όλο τον κόσμο, ξαναγύρισε Ιαπωνία και μετά ήρθε στην Ελλάδα, σώα και αβλαβής. Τώρα δεν ξέρω γιατί, βλέπω για πρώτη φορά αυτές τις εικόνες, μια ασήκωτη sony από λιμάνι σε λιμάνι, από ταξί σε ταξί, να κατεβαίνει σκάλες, να μπαίνει σε μια μικρή καμπίνα. Πόσο μικρή να ήταν άραγε; Και να δεσπόζει εκεί κλειστή περιμένοντας να δοθεί στους παραλήπτες της, έναν ολόκληρο χρόνο. Όταν ήρθε στην Ελλάδα, ήταν ελάχιστες οι έγχρωμες συσκευές, η απόδοση των χρωμάτων κακή, τα πρόσωπα έδειχναν άσχημα και ψεύτικα σαν μπογιατισμένα και η θέση της μέσα σε ένα λιτό φοιτητικό δωμάτιο κάπως αταίριαστη. Άσε που ποιος είχε όρεξη για τηλεόραση τότε; Πάντως, ελπίζω να μην είχαν όλα αυτά επισκιάσει την υποδοχή της, που καθόλου δεν τη θυμάμαι. Ίσως μέτρησε υπέρ της και η ειδικότητα του αδελφού μου, που ως ηλεκτρονικός είχε ένα σεβασμό παραπάνω στα επιτεύγματα της τεχνολογίας και θα είχε την ευκαιρία να την εγκαταστήσει, να της βρει κεραία, να τη συντονίσει. Όταν αργότερα κατέληξε στο σπίτι μου, είχε όλη τη φροντίδα και την προσοχή που της άρμοζε. Ξεσκόνιζα πάντα την ωραία της ξύλινη κορνίζα, καθάριζα τα μεταλλικά κουμπάκια της και έλεγα σε όποιον με ρώταγε ότι μου την έφερε ο πατέρας μου από την Ιαπωνία. Σιγά σιγά έγινε κι αυτή αόρατη, όπως όλα όσα συνηθίζουμε, και σπάνια την κοιτάζαμε με τον τρόπο που αναλογούσε στην αντοχή και στη διάρκειά της. Μόνο τώρα τελευταία με τα γεγονότα στην Ιαπωνία, την αναζήτησα ως συνδετικό στοιχείο με τη μακρινή χώρα και έγραψα ότι έμεινε κοντά μας για 25 χρόνια. Της έφαγα έτσι απερίσκεπτα μια πενταετία, όπως απερίσκεπτα την έδωσα για ανακύκλωση, χωρίς να της πω ένα αντίο της προκοπής.
Να λοιπόν, που και τα πράγματα διεκδικούν με αιφνίδιες επιδρομές στη μνήμη το δικό τους μνημόσυνο.

Η ημέρα κατά του ρατσισμού στο σχολείο μας

Την προηγούμενη βδομάδα με τη Β΄Λυκείου στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας, είχαν γίνει εισηγήσεις από τις ομάδες των μαθητών για το ρατσισμό, τον φασισμό και το νεοναζισμό και για τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις που τους τροφοδοτούν. Για αυτή την Πέμπτη, και χωρίς να έχουμε σκεφθεί καθόλου την επέτειο κατά του ρατσισμού, είχαν αναλάβει να εκφωνήσουν ομιλίες στην τάξη (προσχεδιασμένες βάσει σχεδιαγράμματος,  χωρίς έτοιμο κείμενο), μια εργασία δύσκολη, αλλά πολύ προαγωγική του γλωσσικού επιπέδου των μαθητών και του προβληματισμού τους γενικότερα.
Όταν μου θύμισε ο διευθυντής μας τη Μέρα Κατά του Ρατσισμού, συνειδητοποίησα ότι συνέπιπτε με τη μέρα που θα γίνονταν οι ομιλίες κι έτσι, επικαλούμενη τον Κοέλιο και το σύμπαν που συνωμοτεί, παρά τους εύλογους ενδοιασμούς των μαθητών, τους έπεισα να μεταφέρουμε το μάθημα στην αίθουσα εκδηλώσεων του σχολείου.Όσοι τόλμησαν να μιλήσουν μπροστά σε όλο το σχολείο, χωρίς την ασφάλεια ενός χειρογράφου, (και για αρχή ήταν αρκετοί) μου χάρισαν μια από τις καλύτερες στιγμές που έχω ζήσει σ' αυτή την ευλογημένη δουλειά. Μίλησαν με αμεσότητα και αυθεντικότητα, χωρίς τον συνήθη διδακτισμό των μεγάλων και...των μικρομέγαλων και ο λόγος τους μας άφησε με ένα αίσθημα ασφάλειας και γαλήνης. Αν μπορούν να μιλάνε έτσι, αν μπορούν να σκέπτονται έτσι, καμιά κακιά σκουριά δεν απειλεί το λαμπερό τους μέταλλο, καμιά βαρβαρότητα δεν θα σκιάσει ποτέ την ανθρωπιά και τον πολιτισμό τους.

Τους ευχαριστώ και δηλώνω υπερήφανη που είναι μαθητές μου και επίσης αξίξουν κι ένα μεγάλο μπράβο τα τρία πρωτάκια που συμμετείχαν στην εκδήλωση με τις δικές τους εργασίες.

Οι λεμπίνοι

Υπάρχουν διακρίσεις στα λουλούδια; Πόσο φιλελεύθερος και αδογμάτιστος μπορείς να γίνεις συνθέτοντας μια ανθοδέσμη; Αν αφήσεις την πεπατημένη οδό των καλλιεργημένων και αγορασμένων και ψάξεις να βρεις λουλούδια σε χωράφια και δρόμους, φαινομενικά έχεις απεριόριστες επιλογές. Μπορείς να στολίσεις το βάζο σου με ό,τι σου γυαλίσει, ό,τι βρεις στο δρόμο σου ανάλογα με την εποχή και τη διάθεσή σου. Μόνο φαινομενικά όμως: "Μα, έβαλες λεμπίνοι στο βάζο;" Ευθεία βολή κατά των αισθητικών σου προτιμήσεων, αλλά τα σκάγια να παίρνουν και τη διανοητική σου...αρτιμέλεια. Τα καημένα τα κατοχικά λούπινα, οι λεμπίνοι της Άνδρου, που κάποτε τα ξεπικρίζανε και τα τρώγανε, δεν τα καταδέχονται για στολίδι. Είναι η αφθονία τους που δεν μας αφήνει να δούμε το όμορφο μωβ και άσπρο λουλούδι τους, με το λεπτό άρωμα; Τα λουλούδια αξίζουν όταν δεν τα βρίσκεις παντού, όταν σπανίζουν ή όταν κρατάνε λίγο. Είναι οι εκλεκτοί που ξεχωρίζουν από τη μάζα, το ομοιόμορφο πλήθος, που κανείς δεν διακρίνει τις άπειρες διαφορετικές μονάδες που το συνθέτουν.
Εκτός αν κάτι αλλάξει τη ματιά σου, κάτι σε βοηθήσει να δεις το ωραίο μέσα στο ίδιο και στο πολύ.
Για μένα είναι μια εικόνα από τα παλιά, από τον πρώτο καιρό που ήμουν καθηγήτρια στο Κόρθι. Σε εκείνη την πρώτη φουρνιά καθηγητών που διοριστήκαμε το '85 και γίναμε από την αρχή μια παρέα, υπήρχε μια...αταίριαστη. Μια κοπέλα, λίγο μεγαλύτερη από μας- κανένας μας δεν είχε πατήσει τα 30- που δίδασκε καλλιτεχνικά και ερχόταν από τη Χώρα. Ήταν τόσο διαφορετική στην εμφάνιση. Εμείς μοιάζαμε με φοιτητές κι αυτή με μοντέλο γαλλικού περιοδικού. Άψογο μακιγιάζ, εξεζητημένο ντύσιμο, αψεγάδιαστη σαν πίνακας ζωγραφικής. Ευγενέστατη και φιλική, αλλά μάλλον η εικόνα της ήταν αποτρεπτική για να την πλησιάσουμε και να γίνει μέλος της παρέας. Τη θυμάμαι έντονα μια μέρα να μαζεύει λεμπίνοι έξω από το σχολείο. Τους κράταγε ανάμεσα στα μακριά καλοβαμμένα της νύχια και έλεγε: -Τι όμορφα που είναι αυτά; Πώς τα λένε;-Λεμπίνοι. Δεν τα μαζεύουμε εμείς αυτά. Καλύτερα να μαζέψεις ανεμώνες ή ζιμπούλια. Συνέχισε να τα μαζεύει και αυτή η εικόνα της πεισματικά εγκαταστάθηκε στη μνήμη μου ανεξίτηλη. Σαν να μου λέει χρόνια τώρα την ίδια ιστορία για την ομορφιά και τα μάτια που τη βλέπουν ή δεν τη βλέπουν.
Σαν να ζητάει συγχώρεση και εξιλέωση με μια ανθοδέσμη λεμπίνοι στο βάζο.