Στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα εδώ και 35 χρόνια δεν υπάρχει καμιά μορφή αξιολόγησης, ούτε των εκπαιδευτικών, ούτε του εκπαιδευτικού έργου. Μόνο οι μαθητές αξιολογούνται αδιαλείπτως και με όλο και αυστηρότερα εξεταστικά συστήματα. Ακόμα κι αν αυτό δεν είχε καμιά αρνητική επίδραση στην ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης, πάλι θα άξιζε τον κόπο να έχει θεσπιστεί ένα σύστημα αξιολόγησης για να πιστοποιήσει και να διασφαλίσει την καλή δουλειά και να κλείσει τα στόματα όσων έχουν βάλει στόχο το δημόσιο σχολείο και τους δασκάλους του. Το μόνο που συνέβαινε όμως σε όλη τη διάρκεια αυτής της 35ετίας ήταν να δαιμονοποιείται και να εξορκίζεται η αξιολόγηση παντός είδους και να θεωρείται συνώνυμη του πάλαι ποτέ "επιθεωρητισμού". Αν τολμούσες σε γενική συνέλευση να μιλήσεις για την αναγκαιότητά θέσπισης στοιχειωδών κριτηρίων για την ποιότητα του εκπαιδευτικού έργου και κινήτρων για τη βελτίωσή του, άκουγες-στην καλύτερη περίπτωση- ότι όλα θα λύνονταν αν διορίζονταν κι άλλοι εκπαιδευτικοί, αν έδιναν περισσότερα χρήματα στην παιδεία και κυρίως αν βελτιώνονταν οι μισθοί των εκπαιδευτικών και οι συνθήκες εργασίας τους.
Μοιραία λοιπόν το δημόσιο σχολείο απαξιωμένο και πανταχόθεν βαλλόμενο βρέθηκε στο στόχαστρο των μνημονιακών επιθέσεων. Μεγάλη δεξαμενή δημοσίων υπαλλήλων-η μεγαλύτερη- μπορείς να κόψεις να περικόψεις και πάλι να μείνει μαγιά. Τι είχαμε να αντιτάξουμε; Ένα συνδικαλιστικό κίνημα αναξιόπιστο, παρωχημένο και πελατειακό, τη μεγάλη σιωπηρή πλειοψηφία των εκπαιδευτικών αποστασιοποιημένη, απογοητευμένη και μοιρασμένη σε αλληλοσυγκρουόμενες ομάδες μικροσυμφερόντων. Και φυσικά πέρασαν όλα, διαθεσιμότητες, περικοπές, αυξήσεις ωραρίου κλπ
Μέσα σε όλα τα άλλα επώδυνα, έρχεται και μια αξιολόγηση- απειλή για το εργασιακό μέλλον των εκπαιδευτικών και των σχολείων, πρόχειρη και αμελέτητη, που επιβάλλεται άρον άρον σε όλο της το γραφειοκρατικό μεγαλείο και μάλιστα όσον αφορά τους εκπαιδευτικούς προβλέπει ότι δεν μπορούν να κριθούν όλοι άριστοι ή επαρκείς, άρα ή γνωρίζει εκ των προτέρων ο νομοθέτης ότι δεν θα είναι αντικειμενική ή ότι οι άριστοι είναι πολύ περισσότεροι από όσους θα αντέξει το εκπαιδευτικό σύστημα!
Μέσα σε μια σχολική χρονιά, η επιβολή της αυτοαξιολόγησης έφερε τόση αναστάτωση, όση δεν έφερε μια 35ετία απουσίας της, και έχει ξεσηκώσει και τις πέτρες των σχολείων εναντίον της. Ποιος σοβαρός άνθρωπος μπορεί να πιστέψει ότι αυτή η αξιολόγηση μπορεί να δώσει κίνητρα βελτίωσης και να αναβαθμίσει το δημόσιο σχολείο; Γιατί ακόμα και όσοι τη δεχτούν και την υιοθετήσουν, θα υποστούν ραγδαία επιδείνωση της ποιότητας του εκπαιδευτικού τους έργου, αφού αντί να βελτιώνουν τη διδασκαλία τους, θα μαζεύουν τίτλους επιμόρφωσης, θα οργανώνουν νύχτα μέρα μια "παράσταση" για τον αξιολογητή τους και στην τάξη θα σέρνονται από την κούραση και το άγχος.
Ευτυχώς, θαρραλέες και υπεύθυνες φωνές ακούγονται όλο και περισσότερες, από μεμονωμένους εκπαιδευτικούς και συμβούλους και φαίνεται ότι μέσα από τα ερείπια σιγά σιγά ανακτάται η αξιοπρέπεια του δημόσιου σχολείου και των δασκάλων του.
Μεγάλο στοίχημα πάντως είναι, κατά τη γνώμη μου, αυτή τη φορά να υπάρξει αντιπρόταση. Να μπορέσει η εκπαιδευτική κοινότητα, επιστρατεύοντας τις επιστημονικές και παιδαγωγικές εφεδρείες της -που είναι και πολλές και εκλεκτές-να συγκροτήσει μια ολοκληρωμένη και τεκμηριωμένη πρόταση για την αναβάθμιση του δημόσιου σχολείου και των λειτουργών του.
Ας μην την πει αξιολόγηση και την κάψει στο ξεκίνημά της, ας την ονομάσει "Ανάνηψη" ή "Φιλί της ζωής".
Μοιραία λοιπόν το δημόσιο σχολείο απαξιωμένο και πανταχόθεν βαλλόμενο βρέθηκε στο στόχαστρο των μνημονιακών επιθέσεων. Μεγάλη δεξαμενή δημοσίων υπαλλήλων-η μεγαλύτερη- μπορείς να κόψεις να περικόψεις και πάλι να μείνει μαγιά. Τι είχαμε να αντιτάξουμε; Ένα συνδικαλιστικό κίνημα αναξιόπιστο, παρωχημένο και πελατειακό, τη μεγάλη σιωπηρή πλειοψηφία των εκπαιδευτικών αποστασιοποιημένη, απογοητευμένη και μοιρασμένη σε αλληλοσυγκρουόμενες ομάδες μικροσυμφερόντων. Και φυσικά πέρασαν όλα, διαθεσιμότητες, περικοπές, αυξήσεις ωραρίου κλπ
Μέσα σε όλα τα άλλα επώδυνα, έρχεται και μια αξιολόγηση- απειλή για το εργασιακό μέλλον των εκπαιδευτικών και των σχολείων, πρόχειρη και αμελέτητη, που επιβάλλεται άρον άρον σε όλο της το γραφειοκρατικό μεγαλείο και μάλιστα όσον αφορά τους εκπαιδευτικούς προβλέπει ότι δεν μπορούν να κριθούν όλοι άριστοι ή επαρκείς, άρα ή γνωρίζει εκ των προτέρων ο νομοθέτης ότι δεν θα είναι αντικειμενική ή ότι οι άριστοι είναι πολύ περισσότεροι από όσους θα αντέξει το εκπαιδευτικό σύστημα!
Μέσα σε μια σχολική χρονιά, η επιβολή της αυτοαξιολόγησης έφερε τόση αναστάτωση, όση δεν έφερε μια 35ετία απουσίας της, και έχει ξεσηκώσει και τις πέτρες των σχολείων εναντίον της. Ποιος σοβαρός άνθρωπος μπορεί να πιστέψει ότι αυτή η αξιολόγηση μπορεί να δώσει κίνητρα βελτίωσης και να αναβαθμίσει το δημόσιο σχολείο; Γιατί ακόμα και όσοι τη δεχτούν και την υιοθετήσουν, θα υποστούν ραγδαία επιδείνωση της ποιότητας του εκπαιδευτικού τους έργου, αφού αντί να βελτιώνουν τη διδασκαλία τους, θα μαζεύουν τίτλους επιμόρφωσης, θα οργανώνουν νύχτα μέρα μια "παράσταση" για τον αξιολογητή τους και στην τάξη θα σέρνονται από την κούραση και το άγχος.
Ευτυχώς, θαρραλέες και υπεύθυνες φωνές ακούγονται όλο και περισσότερες, από μεμονωμένους εκπαιδευτικούς και συμβούλους και φαίνεται ότι μέσα από τα ερείπια σιγά σιγά ανακτάται η αξιοπρέπεια του δημόσιου σχολείου και των δασκάλων του.
Μεγάλο στοίχημα πάντως είναι, κατά τη γνώμη μου, αυτή τη φορά να υπάρξει αντιπρόταση. Να μπορέσει η εκπαιδευτική κοινότητα, επιστρατεύοντας τις επιστημονικές και παιδαγωγικές εφεδρείες της -που είναι και πολλές και εκλεκτές-να συγκροτήσει μια ολοκληρωμένη και τεκμηριωμένη πρόταση για την αναβάθμιση του δημόσιου σχολείου και των λειτουργών του.
Ας μην την πει αξιολόγηση και την κάψει στο ξεκίνημά της, ας την ονομάσει "Ανάνηψη" ή "Φιλί της ζωής".
